“Romeo i Julia” to chyba najbardziej znany dramat Williama Szekspira. Powstał on na początku jego drogi literackiej, w roku 1597. Opowiada on o losach dwóch zwaśnionych rodów, których historia komplikuje się, gdy przedstawiciele młodszego pokolenia – tytułowi Romeo i Julia – zakochują się w sobie. Konflikt między rodami prowadzi do tego, że młodzi nie mogą być ze sobą i ostatecznie popełniają samobójstwo. Romeo i Julia stali się wzorem tragicznej, nieszczęśliwej i przede wszystkim romantycznej miłości. W dziele Szekspira odnaleźć można liczne motywy literackie.
Motyw miłości
Najważniejszym motywem literackim tego dramatu jest miłość – nieszczęśliwa, niespełniona i tragiczna. Romeo i Julia zakochują się w sobie od razu, od pierwszego wejrzenia. Na przeszkodzie do szczęścia stoi im jednak waśń rodowa, która toczy ich rodziny od dawna i uniemożliwia im wzięcie ślubu. Romeo i Julia walczą jednak o swoją miłość i w tajemnicy przed wszystkimi biorą ślub. W imię miłości Romeo zabija Tybalta, młodzi próbują też pokonać przeszkody na ich drodze do szczęścia. Niestety ich związek nie ma szans przetrwać, niechęć między rodami jest zbyt silna i rujnuje życie Romea i Julii. Rodzina stara się bowiem wydać Julię za mąż za Parysa, co spowodowałoby, że Julia byłaby winna grzechu bigamii. pozoruje ona samobójstwo, co odkrywa Romeo i widząc ją pozornie martwą, sam odbiera sobie życie. Julia po przebudzeniu widzi jego martwe ciało i idzie w jego ślady. Innym wątkiem miłosnym w dramacie jest niespełnione uczucie Romea do Rozaliny, która nie jest nim zainteresowana, przez co Romeo odsuwa się od swoich bliskich i pogrąża się w smutku.
Motyw śmierci
Motyw śmierci towarzyszy wszystkim bohaterom dramatu Szekspira. W pojedynku z Tybaltem ginie Merkucjo, następnie sam Tybalt ginie z ręki Romea, który chce pomścić swojego przyjaciela. Skutkuje to wygnanie Romea z Werony, co powoduje z kolei śmierć jego zrozpaczonej matki. Ostatecznie samobójstwo popełniają także Romeo i Julia, którzy ze względu na konflikt rodów nie mogą być ze sobą. Waśń doprowadza do śmierci wielu bohaterów, czego można było uniknąć – pokazuje to, jak katastrofalna jest ona w skutkach. Dopiero śmierć młodych kończy ją i sprawia, że rody po latach wrogości zawierają ze sobą porozumienie. jest ono jednak spóźnione o kilka ludzkich żyć.
Motyw waśni
Waśń towarzyszy Montekim i Kapuletim praktycznie od zawsze i prowokuje ona ich do okazywania sobie nienawiści na różne sposoby. Waśń ta jest główna przyczyną nieszczęścia głównych bohaterów – Romea i Julii. To z jej powodu nie mogą być oni razem, mimo uczucia, jakim się darzą. Dopiero po ich śmierci okazuje się, że konflikt można było zażegnać i gdyby zrobiono to odpowiednio wcześnie, to wiele osób nie straciłoby życia, a rody mogłyby cieszyć się szczęściem swoich dzieci. Rodowa waśń jest ukazana jako potężna siła, która wpływa na ludzkie życia i zdaje się być potężniejsza od wszystkich innych sił obecnych w ich życiach, nawet od miłości. Zatruwa ona kolejne pokolenia, które nie mają już nic wspólnego z początkiem tego konfliktu. Nie ma przed nią ucieczki, każdy znajduje się pod jej wpływem, nawet jeśli tego nie chce.
Motyw walki
Bohaterowie Szekspira często ze sobą walczą, jest to więc kolejny motyw literacki, który można wyszczególnić w tym tekście. Do walki stają ze sobą osoby powiązane ze zwaśnionymi rodami, czyli Tybalt i Merkucjo. W wyniku tego pojedynku Merkucjo ginie, a jakiś czas później także Tybalt traci życie z ręki Romea, który chce pomścić zabitego przyjaciela. W wyniku walki traci życie także Parys, który ściera się z Romeem. Walka jest więc dla bohaterów sposobem rozwiązywania konfliktów rodzących się między nimi. Nie ma tu miejsca na dialog, walka zastępuje go i powoduje tym samym niepotrzebną śmierć wielu bohaterów dramatu, Romeo zaś zostaje po walce z Tybaltem wygnany z Werony.
Motyw przemiany
Motyw przemiany jest możliwy do prześledzenia na podstawie postaci głównych bohaterów dramatu Szekspira, czyli Romea i Julii. Są oni postaciami dynamicznymi i oboje zmieniają się pod wpływem uczucia, które ich połączyło. Romeo wcześnie znudzony i pełen melancholii, po zakochaniu się w Julii staje się odważny, dojrzały i śmiały. Julia z kolei z dziecka przeistacza się w kobietę, która wie, czego chce od życia i nie waha się po to sięgać, nawet jeśli oznacza to sprzeciwienie się swojej rodzinie. Romeo i Julia dzięki miłości zmieniają się, stają się odważniejsi i pewniejsi siebie, potrafią powiedzieć, czego chcą od życia.
Motyw fatum
Nad bohaterami dramatu Szekspira ciąży fatum, przeznaczenie, przeklęty los, który z góry planuje ich losy i skazuje działania Romea i Julii na klęskę. Przed fatum nie można uciec, nie udaje się też to tym bohaterom, którzy walcząc o swoją miłość, ostatecznie giną. Nie mają oni szans przeciwstawić się fatum i rodowej waśni, która towarzyszy ich rodzinom od pokoleń. Romeo i Julia starają się pokonywać kolejne przeszkody na swojej drodze do szczęścia, jednak los zastawia na nich kolejne pułapki i oczywistym jest, że nigdy nie zdołają go przechytrzyć i wydrzeć się z zaklętego kręgu fatum, które rządzi ich życiem.