Globalizacja – jak każde zjawisko społeczne, ekonomiczne i polityczne – niesie ze sobą szanse i realne zagrożenia dla współczesnych społeczeństw. Dzięki niej zwiększa się dostęp do wielu dóbr, jednocześnie nasilając nierówności pomiędzy mieszkańcami różnych krajów. Czym jest globalizacja? Jakie są jej wady i zalety?
Czym jest globalizacja?
Globalizacja to proces, który polega na zwiększaniu współzależności i integracji pomiędzy różnymi krajami na całym świecie. Cały glob tworzy jedno społeczeństwo, w którym poszczególne gospodarki są odpowiedzialne za zupełnie inne dziedziny. Globalizacja prowadzi do powstawania społeczeństwa światowego i zanikania państw narodowych. Interakcje pomiędzy mieszkańcami różnych kontynentów przyśpiesza postęp technologiczny, a międzynarodowe korporacje zyskują coraz większe znaczenie.
Wielu badaczy postrzega globalizację w negatywnym świetle i sceptycznie podchodzi do głębokiej integracji międzykulturowej i międzynarodowej. Naukowcy przestrzegają przede wszystkim przed niekontrolowanym pojawianiem się nowych zagrożeń i nieprzewidywalnego ryzyka. Stawiane przez nich tezy potwierdziło np. przerwanie łańcuchów dostaw z Chin do Europy podczas pandemii Covid-19 oraz powstanie kryzysu węglowego i zbożowego z powodu inwazji Rosji na Ukrainę.
Pozytywne skutki globalizacji
Pozytywnym skutkiem globalizacji jest z pewnością umożliwienie mieszkańcom biedniejszych krajów kształcenie się w bogatszych państwach w ramach programów stypendialnych. Ponadto na całym świecie coraz więcej korporacji tworzy programy zrównoważonego rozwoju, które pozytywnie wpływają na standard życia lokalnych społeczności. Dzięki temu mieszkańcy biedniejszych regionów zyskują możliwość kształcenia dzieci i pracy w godnych warunkach.
Negatywne skutki globalizacji
Jako negatywny skutek globalizacji wymienia się często zmniejszenie bezpieczeństwa obywateli różnych krajów. Społeczeństwa są narażone na ograniczenie dostaw surowców lub wyrobów z innych krajów, niekontrolowany napływ imigrantów bądź wystąpienie innego niekontrolowanego ryzyka. Ponadto kultury lokalne zanikają, niszczone przez zachodnią kulturę dominującą. Jednocześnie występuje wzrost nierówności społecznych pod względem:
- płac,
- dostępu do opieki medycznej i edukacji,
- praw człowieka, w tym praw kobiet,
- pomocy w usuwaniu skutków zmian klimatycznych
Z globalizacją wiąże się również ryzyko niszczenia krajów Trzeciego Świata z powodu masowej konsumpcji w bogatszych państwach.