Sławomir Mrożek jest jednym z najbardziej znanych współcześnie polskich pisarzy, a jego dzieła należą do kanonu lektur. Najsłynniejszym utworem autorstwa Mrożka jest „Tango” ale na uwagę zasługuje także krótkie opowiadanie zatytułowane „Artysta”.
Artysta – streszczenie
Pewnego dnia w gazecie Kogut odkrył ogłoszenie, że cyrk potrzebuje zwierząt. Postanowił na nie odpowiedzieć, ponieważ zawsze chciał być artystą i wyobrażał sobie wspaniałą karierę. Dyrektor przyjął Koguta na dworze i zapytał, jaka jest godność Koguta. Ten odparł, że lew lub tygrys. W związku z tym dyrektor kazał mu zaryczeć i Kogut spełnił tę prośbę. Dyrektor zaproponował mu jednak rolę koguta, co śmiertelnie obraziło ptaka. W drodze powrotnej Kogut milczał, ale narrator zapytał go, czemu chciał udawać lwa. Odpowiedział mu Lis, sugerujący, że wszyscy artyści to osoby bardzo ambitne.
Artysta – problematyka
Utwór dobitnie pokazuje czytelnikowi, że ambicja jest bardzo ważna, ale siły należy mierzyć na zamiary. Kogut nie może zostać lwem i w ten sposób należy realnie oceniać swoje możliwości.
Artysta – narracja
W tekście mamy przykład narracji bezpośredniej i podmiotu zbiorowego wyrażonego w takich formach jak „zatrzymaliśmy się” ale także pojedynczego, na przykład w stwierdzeniu „wytrzymałem”. Czytelnik staje się bezpośrednim obserwatorem opisywanych wydarzeń.
Artysta – bohaterowie
Bohaterami utworu są takie postaci jak bardzo ambitny Kogut, który chce być lew, towarzyszący mu domyślny Lis i ciekawski narrator.