„Cudowna podróż” to dwuczęściowa powieść dla dzieci autorstwa szwedzkiej pisarski Selmy Lagerlöf i opowiada o losach czternastoletniego chłopca, Nilsa Holgerssona, który w wyniku spotkania z krasnoludkiem zostaje zmniejszony do jego rozmiarów i wyrusza w podróż ze stadem gęsi. Nils jest postacią dynamiczną i przechodzi wewnętrzną przemianę w czasie swojej wyprawy przez Szwecję.
Charakterystyka Nilsa Holgerssona
Nils ma czternaście lat i wciąż mieszka ze swoimi rodzicami w szwedzkiej wiosce, Skanii. Na początku czytelnik poznaje go jako niegrzecznego chłopca, który nie chce się uczyć i dokucza rodzicom. W krasnoludka zostaje zamieniony po tym, jak nie chce iść do kościoła i zostaje w domu. W czasie nieobecności rodziców łapie i więzi skrzata. Ten obiecuje mu nagrodę w zamian za wolność i Nils wierzy mu. Krasnoludek zmniejsza chłopca i znika.
Od tego momentu Nils rozpoczyna swoją przemianę. Próbuje szukać pomocy u zwierząt. Zaczyna rozumieć ich mowę, ale nie chcą mu one pomóc, ponieważ wcześniej się nad nimi znęcał. Ostatecznie Nils wraz z gąsiorem Marcinem dołącza do stada gęsi lecących do Laponii.
W czasie tej podróży Nils przechodzi odmianę. Zależy mu na powrocie do własnej postaci, próbuje także naprawić krzywdy, jakie wyrządził zwierzętom. Podróż przez kraj uzupełnia także jego braki w wiedzy – chłopiec zdobywa bowiem wiele informacji na temat krain i ich mieszkańców oraz miejscowych legend. Nils dokonuje wielu ważnych czynów, między innymi ratuje Marcina przed obcięciem mu piór, walczy z lisem Mykitą polującym na gęsi oraz wyprowadza szare szczury z zamku.
Po pewnym czasie Nils tak angażuje się w życie stada gęsi i ich podróż, że rezygnuje z możliwości powrotu do domu. Po jakimś czasie dowiaduje się też, że by mógł odzyskać normalny wzrost, jego matka musi zabić Marcina. Nils ze wszystkich sił stara się więc uchronić nowego przyjaciela przed tak okrutnym losem. Jest to moment pełnej przemiany Nilsa, ponieważ po powrocie do domu jego matka faktycznie próbuje zabić Marcina. Nils nie pozwala jednak na to, ryzykując tym samym, że nigdy nie wróci do swojej postaci. Jednak wówczas odzyskuje swój prawdziwy rozmiar. To pokazuje też, jak ważna była przemiana jego charakteru. Od osoby dręczącej zwierzęta, aż do ich obrońcy – Nils zmienia się zatem nie do poznania.
Nils w czasie swojej podróży pomaga napotkanym ludziom i zwierzętom, uczy się tego, jak działa świat przyrody i akceptuje karę, jaką nałożył na niego krasnoludek za jego złe uczynki. Paradoksalnie dopiero po staniu się innym człowiekiem, Nils może odzyskać swoją dawną postać. Chłopiec w ten sposób staje się wzorem dla młodszych czytelników książki i pokazuje im, że zawsze warto jest być dobrym i starać się pomagać innym. To także doskonałe zobrazowanie tego, że złe uczynki ostatecznie z pewnością doczekają się stosownej kary.