„Cudowna podróż” to wciąż popularna powieść dla młodzieży, której autorką jest szwedzka pisarka Selma Lagerlöf. Opowiada ona o magicznej przygodzie, której doświadcza czternastoletni Nils Holgersson po tym, jak spotkał krasnoludka. Istota ta ukarała go za jego złe uczynki i zmniejszyła do swoich rozmiarów. Nils dzięki temu zaczął przemierzać kraj wraz ze stadem gęsi, udających się do Laponii. Chłopiec ten jest bohaterem dynamicznym i w trakcie akcji powieści następuje w nim ogromna przemiana wewnętrzna.
Nils na początku powieści jest bardzo niegrzecznym dzieckiem. Nie przykłada się do nauki i lubi dręczyć zwierzęta. Nie słucha także swoich rodziców. Czytelnik poznaje go w momencie, w którym Nils nie ma zamiaru spełnić polecenia rodziców i udać się wraz z nimi do kościoła. W związku z tym ojciec nakazuje mu czytać Biblię, chłopiec jednak szybko zasypia w trakcie lektury. Po przebudzeniu się widzi w izbie krasnoludka. Nils zachowuje się wobec niego okropnie, łapiąc istotę w siatkę na owady. Krasnoludek postanawia go za to ukarać i zmniejsza Nilsa do swoich rozmiarów.
Od tego momentu zaczyna się przemiana wewnętrzna Nilsa. Zmiana wielkości to także zmiana perspektywy. Nils staje się zależny od innych i jest narażony na liczne niebezpieczeństwa. Potrzebuje także innych, by odnaleźć krasnoludka, który mógłby przywrócić mu jego postać. Zyskuje także umiejętność rozumienia mowy zwierząt, ale okazuje się, że one doskonale pamiętają to, co czynił im Nils przed przemianą i nie są chętne, by mu pomagać w jego kłopotach. Nils zatem stara się udowodnić, że zmienił swoje postępowanie i zaczyna pomagać zwierzętom. Przynosi młode wiewiórce, ratuje gąsiora Marcina przed podcięciem lotek i odgania lisa od stada gęsi. Dzięki temu zostaje przyjęty przez ptaki i wraz z nimi podróżuje po całym kraju. Nils nadrabia także swoje braki w wiedzy historycznej i geograficznej, poznając rozmaite legendy na temat krain i regionów, które odwiedza. Wcześniej nie garnął się do nauki, ale wyprawa zaczyna sprawiać, że Nils odczuwa chęć poznawania świata i głód wiedzy. Jest to kolejny z elementów jego przemiany. Gdy chłopiec wraca do domu rodzinnego, to ratuje Marcina przed śmiercią, mimo iż jego zabicie miałoby się przyczynić do jego odczarowania. Nils poświęca jednak siebie dla przyjaciela i tym samym odzyskuje dawną postać.
Nils Holgersson jest więc bohaterem bardzo dynamicznym, którego wewnętrzna przemiana jest dla czytelnika widoczna już na pierwszy rzut oka. Z krnąbrnego, niegrzecznego chłopca, który dręczy zwierzęta, zmienia się w grzeczne dziecko, które dla gąsiora jest w stanie poświęcić nawet siebie.