Mogą być siłą motywującą do działania, pięknym snem lub nawet ucieczką od rzeczywistości. Marzenia – bo o nich jest tu mowa – spełniają najróżniejsze funkcje w życiu człowieka, zmieniające się ze względu na towarzyszące im okoliczności. Bywa tak, że marzenia, które kilka lat wcześniej zdawały się być sensem życia, dziś już są nieaktualne. Czasami jest i tak, że spełnione marzenia rozczarowują człowieka, ponieważ w rzeczywistości są czymś innym, niż w wyobrażeniach. Czy warto więc podążać za marzeniami? Czy opłaca się poświęcać dla nich często mnóstwo czasu i energii, nie mając nawet pewności, że uda się je zrealizować. Historia i literatura uczą człowieka, że tak – warto podążać za marzeniami, jednak należy robić to z rozsądkiem i nie dać się im zaślepić. Prześledzić to można na przykładzie takich lektur jak “Lalka” Bolesława Prusa czy “Zemsta” Aleksandra Fredry.
“Lalka” to powieść specyficzna, łączy w sobie bowiem pełen praktycznych założeń pozytywizm z wciąż żywymi ideałami marzycielskiego romantyzmu. Połączeniem tych dwóch odmiennych światopoglądów jest postać Stanisława Wokulskiego. Z jednej strony to człowiek praktyczny, który dzięki odpowiednim wyborom życiowym i ciężkiej pracy doszedł do znacznego majątku i awansu społecznego. Z drugiej strony marzy on o Izabeli Łęckiej i kocha ją miłością beznadziejną. Wokulski nie zwraca uwagi na to, że Łęcka wyraźnie nie jest nim zainteresowana i wciąż marzy o wspólnym życiu z nią. Jest to marzenie całkowicie abstrakcyjne, nie oparte na żadnych racjonalnych przesłankach, a mimo to Wokulski nie potrafi go porzucić, co z kolei wpływa negatywnie na jego życie. Jednak nie oznacza to, że marzenia są czymś złym i nie warto za nimi podążać. Wszak to marzenia doprowadziły zapewne Wokulskiego do majątku i do wyjścia ze swojej klasy społecznej. Marzenie o małżeństwie z Izabelą Łęcką jest za to pozbawione racjonalnych przesłanek i gdyby tylko Wokulski rozpatrzył je na chłodno, z perspektywy zdrowego rozsądku, to mógłby spełnić swoje sny o małżeństwie i rodzinie z inną kobietą, która nie byłaby do niego negatywnie nastawiona. Warto więc podążać za marzeniami, ale należy zawsze mieć realny ogląd sytuacji, marzenia powinny być zatem umiejscowione w rzeczywistości, inaczej zaczynają się zmieniać w mrzonki i rojenia, które nie mają szans na spełnienie się. Wokulski w pewnym momencie dał się zwieść tym drugim, co skończyło się dla niego fatalnie.
Innym marzycielem występującym w “Lalce” jest profesor Geist, który śni o wynalezieniu metalu lżejszego od powietrza. Sam wynalazek jest oczywiście bzdurą, co dziś jest już wiadome, ale mimo to wizjonerskość profesora i jemu podobnych drogą prób i błędów doprowadziła ludzkość do rozwoju cywilizacji i technologii. jest to przykład na to, że warto jest marzyć i próbować, oczywiście pamiętając o podstawowych zasadach rządzących światem.
Z kolei “Zemsta” Aleksandra Fredry pokazuje, że siła marzeń może pokonać przeciwności losu i niesprzyjające okoliczności. Bohaterowie komedii – Klara Raptusiewiczówna i Wacław Milczek – są w sobie zakochani, tkwią jednak w samym środku rodowej waśni między Cześnikiem Maciejem Raptusiewiczem (którego Klara jest bratanicą) a Rejentem Milczkiem – ojcem Wacława. Cześnik i Rejent prowadzą spór o zamek, w którym mieszkają wszyscy bohaterowie i nie wydaje się, by konflikt ten miał się zakończyć. Wybucha między nimi kolejna awantura – tym razem o naprawę dziury w murze granicznym, którą chce przeprowadzić Rejent, a na którą nie wyraża zgody Cześnik. Sytuacja w komedii komplikuje się, bohaterowie przerzucają się groźbami, propozycjami małżeństw i wyzwaniami na pojedynek. Ostatecznie cierpliwość i wiara w swoje marzenia Wacława i Klary zostają nagrodzone – młodzi pobierają się, a między rodzinami zapada zgoda i porozumienie. Gdyby Wacław i Klara poddali się wcześniej, zrezygnowali ze swoich marzeń i nie próbowali aktywnie doprowadzić do ich spełnienia, spędziliby resztę życia w zaaranżowanych związkach małżeńskich, zapewne nieszczęśliwi i sfrustrowani, myśląc o życiu, które mogliby prowadzić, gdyby podjęli jakiekolwiek działania służące spełnieniu swoich marzeń.
Podane przykłady z dzieł literackich pokazują, że warto mieć marzenia i podążać za nimi. Dzięki temu można osiągnąć takie życie i cele, które są bliskie sercu i chęciom. Warto jednak pamiętać także o tym, by snute marzenia nie stały się rojeniami i by miały one oparcie w rzeczywistości, inaczej człowiek może czekać bolesne rozczarowanie. Marzenia są jednak wspaniałą siłą, napędzającą życie człowieka i motywującą go do działania.