W pozytywistycznej powieści „Lalka” autorstwa Bolesława Prusa spotkać można wielu bohaterów, reprezentujących zróżnicowane stany społeczne. Reprezentantką arystokracji oraz główną postacią kobiecą jest ukochana Stanisława Wokulskiego, czyli Izabela Łęcka. To córka Tomasza Łęckiego, wraz z którym zajmuje wygodne mieszkanie przy Alejach Ujazdowskich.
Charakterystyka Izabeli Łęckiej
Izabela Łęcka jest wciąż młodą kobietą, która od zawsze żyła w luksusie. Wraz ze swoim ojcem jest ona przedstawicielką uprzywilejowanej społecznie i majątkowo grupy, jaką jest polska arystokracja. Nigdy w życiu nie pracowała i nie jest w stanie się samodzielnie utrzymywać. Jest pod tym względem skazana na ojca, którego rozrzutność sprawiła, że cały majątek Łęckich został roztrwoniony. Jedyną nadzieją dla Izabeli jest więc poślubienie bogatego mężczyzny, który zapewniłby jej dostatnie życie.
Łęcka jest przez Prusa opisywana jako kobieta niezwykle piękna. Jest bardzo wysoka, o imponujących kształtach figury. Ma blond włosy o odcieniu popielatym, czystą cerę, zgrabny nos i proste zęby. Jej niebieskie oczy zmieniają odcień wraz z nastrojem kobiety, co przykuwa w niej uwagę Wokulskiego. Zakochuje się on w dziewczynie, nie zamieniając z nią nawet jednego słowa. Jednak mimo tych walorów urody Izabela jest opisywana jako osoba zimna, która już w wieku osiemnastu lat zdecydowała, że nie będzie wychodzić za mąż. W czasie trwania akcji powieści ma już ona dwadzieścia pięć lat, co było wówczas równoznaczne ze staropanieństwem. Fantazjuje nocami o tym, że odwiedza ją grecki bóg, Apollo, którego posąg jest dla niej ideałem mężczyzny. Romansuje ze swoim przystojnym kuzynem, Starskim, jednak nie ma on wystarczającego majątku, by Łęcka myślała o poślubieniu go. Finał losów Izabeli jest zaskakujący – wstępuje ona do klasztoru. Jest to efektem jej niezdecydowania i zepsucia moralnego – Izabela romansowała bowiem z kuzynem już po zaręczynach z Wokulskim, co doprowadziło mężczyznę do załamania i próby samobójczej. Po stracie kolejnych adoratorów Izabela zdecydowała się odpokutować swoje grzechy w osamotnieniu, za murami klasztornymi.
Izabela, jako arystokratka, jest przekonana o swojej wyższości względem innych, z czego wynika między innymi jej niechęć do Wokulskiego, pochodzącego ze zubożałej rodziny szlacheckiej. Przez całe życie wychowywano ją w przeświadczeniu, że jest osobą wyjątkową i lepszą od reszty społeczeństwa. Przekładało się to na jej zachowanie względem innych ludzi. Izabela bywała więc wyjątkowo nieprzyjemna wobec wszystkich, których uznała za gorszych od siebie. Bawi się zakochanymi w niej mężczyznami, tak jak uczyniła to z Wokulskim. Flirtowała na jego oczach ze swym kuzynem po angielski, nieświadoma, że znał on ten język i w ten sposób doprowadziła do złamania jego serca. Łęcka jest więc też okrutną osobą, która nie traktuje cudzych uczuć poważnie. Interesuje ją jedynie jej wygoda oraz to, by jak najlepiej ustawić się w życiu. Nie żywi wobec innych prawdziwych emocji, nie jest faktycznie zakochana w Starskim lub w Wokulskim. Inni ludzie służą jej wyłącznie do rozrywki. Dopiero po czasie przychodzi do niej refleksja na temat jej okrutnego zachowania.
Prawdziwa natura Izabeli jest więc odwrotnością jej niezwykłej urody. Jest zepsuta, rozpieszczona i nie potrafi troszczyć się o nikogo poza sobą. Nie zna ona realiów prawdziwego życia i żyje w świecie majaków i fantazji, które zabawiają ją, wiecznie znudzoną innymi. Izabela zna się na sztuce, ale codzienne życie otaczających ją ludzi jest dla niej całkowitą tajemnicą. Pozostawiona sama sobie, bez opieki innych, zapewne nie przetrwałaby zbyt długo. Izabela jest więc interpretowana jako tytułowa lalka – osoba zimna, pusta, uzależniona od innych, nie potrafiąca odwdzięczyć się za ich zainteresowanie. Wartości, którymi kierowała się w życiu, były wyjątkowo płytkie – na przykład nie mogła pogodzić się ze sprzedażą rodowych sreber, mimo iż jej rodzina była w wyjątkowo trudnej sytuacji finansowej.
Izabela nie jest więc postacią wzbudzającą sympatię. Jej charakter jest okrutny i niewdzięczny, ona sama zaś jest osobą rozpieszczoną, nie zdającą sobie sprawy z tego, jak to jest żyć prawdziwym życiem i czuć do innych ludzi miłość i wdzięczność.