Staś Tarkowski – charakterystyka

Autor: Marta Grandke

„W pustyni i w puszczy” to jedna z najbardziej znanych powieści autorstwa Henryka Sienkiewicza. Po raz pierwszy opublikowano ją w roku 1911. Należy ona do gatunku literatury przygodowej, skierowanej do młodzieży. Opowiada o losach dwójki dzieci, Stasia i Nel, które zostają uprowadzone w Afryce, w czasie powstania Mahdiego. Staś i Nel przeżywają razem wiele przygód na tym kontynencie i często znajdują się w poważnym niebezpieczeństwie. Staś Tarkowski to jeden z dwójki głównych bohaterów powieści.

Charakterystyka Stasia Tarkowskiego

W czasie trwania akcji „W pustyni i w puszczy” Staś Tarkowski ma około czternastu lat. Pochodzi z Polski, ale urodził się i wychował w Port-Saidzie. Jego ojciec, Władysław Tarkowski, brał udział w powstaniu styczniowym, za co zesłano go na Syberię. Uciekł stamtąd i rozpoczął pracę jako inżynier przy budowie Kanału Sueskiego. Matka Stasia z pochodzenia była Francuzką, ale zmarła przy jego porodzie. Pan Tarkowski zatem sam zajął się wychowywaniem dziecka. Pragnął by mimo emigracji jego syn wyrósł na prawdziwego patriotę. 

Staś odziedziczył po ojcu takie cechy jak odwaga i zaradność, co było widoczne nawet mimo jego młodego wieku. Bez wahania kultywował także wartości, jakie wpajał mu ojciec. Był to patriotyzm oraz chrześcijaństwo. Staś nie zaparł się swojej wiary nawet wtedy, gdy prorok Mahdi nawoływał go do przyjęcia islamu. Szczerze wierzył w to, co przekazywał mu ojciec i nie miał zamiaru pozbyć się swojej tożsamości. Oprócz tego Staś doskonale odnajdywał się w różnych okolicznościach i znakomicie przywykł do życia w Egipcie. Bywał nawet nazywany przez kolegów ojca, innych inżynierów, dzieckiem pustyni. Staś często przyglądał się pracy ojca i bywał tam, gdzie on, ponieważ interesowała go nauka oraz technika.

Takie towarzystwo oraz wychowanie szybko sprawiło, że Staś zaczął biegle posługiwać się kilkoma językami. Przede wszystkim był to polski, angielski, arabski, francuski i ki-swa­hi­li. Ponieważ był patriotą za najpiękniejszy język uważał polski. Oprócz tego Staś był bardzo zdolny i świetnie się uczył, przez co chwalili go wszyscy jego nauczyciele.

Staś był odważny i często przez to pakował się w różne tarapaty i przygody. Wyruszał sam na długie spacery i wycieczki. Jeździł konno, wyprawiał się na arabski brzeg i marzył o kolejnych wyzwaniach, takich jak wyprawa do Ameryki Środkowej. Chciał tam polować na zwierzęta. Dlatego ogromną radość sprawił mu prezent, jakim był prawdziwy sztucer. 

Jednak Staś nie był jedynie złożony z samych zalet. Zdarzało się, że był zbyt zarozumiały i sądził, że jest przeznaczony do prawdziwie bohaterskich czynów. Mimo swojego młodego wieku zachowywał się, jakby był dorosły. Taka pycha mogła sprowadzić na chłopaka rozmaite kłopoty.

Staś był bardzo blisko związany z młodszą od niego Nel i opiekował się nią podczas całej ich wspólnej podróży przez Afrykę. To dla niej uwolnił słonia Kinga i za wszelką cenę walczył o zdobycie chininy, gdy zachorowała. Nie był jednak w stanie nauczyć jej języka polskiego.

Staś miał okazję wykazać się wszystkimi swoimi zaletami, gdy wraz z Nel został uprowadzony. Mieli być obiektem wymiany na rodzinę Smaina, poplecznika proroka Mahdiego. W tych trudnych warunkach Staś dbał nie tylko o siebie, ale też o małą Nel. Mimo młodego wieku spadły na niego obowiązki, z którymi nie poradziłby sobie niejeden dorosły mężczyzna. Wykazał się wówczas ogromną odwagą, sprytem i zaradnością. W trudnych sytuacjach nie tracił zimnej krwi, ale działał. Przy tym pozostał nadal sobą, nawet gdy prorok Mahdi chciał, by Staś przeszedł na islam.

W czasie tej wyprawy spełniło się też jedno z jego marzeń i upolował lwa. Stanął z drapieżnikiem niespodziewanie oko w oko i udało mu się wyjść zwycięsko z tego starcia. Podczas podróży przez Afrykę Staś musiał niespodziewanie dorosnąć i zmierzyć się ze straszliwymi wyzwaniami. Udało mu się to, uratował siebie oraz Nel i doprowadził ich z powrotem do rodziców. Staś zapomniał też o swojej dawnej zarozumiałości. Stał się o wiele bardziej skromny, a oprócz tego udowodnił, jak wytrzymały, sprytny i inteligentny naprawdę jest. Po latach Staś związał się z Nel i powrócił z nią do Polski, ponieważ cały czas w sercu pozostawał prawdziwym, dobrym patriotą.