Zawód nauczyciela podlega wielu procedurom i formalnościom — tylko osoby związane zawodowo z systemem oświaty wiedzą, jak wiele dokumentów przewija się przez biurka nauczycieli, by mogli wykonywać swój zawód. Jedną z obowiązkowych procedur jest ocena pracy nauczyciela. Przyjrzyjmy się jej bliżej.
Nauczycielami chcą zwykle zostać osoby, które mają pasję i poczucie misji — chcą edukować najmłodszych, wspierać dzieci i młodzież w zdobywaniu wiedzy i inspirować do rozwoju. Nauczyciel może obserwować, jak zmieniają się jego podopieczni, jak odnoszą sukcesy i cieszą się ze swoich osiągnięć. Nie ulega wątpliwości, że ten zawód jest pełen pozytywnych emocji. Nauczanie ma także drugą stronę medalu — dużą presję i ogromną liczbę dokumentacji, procedur i innych formalności, które są dla nauczycieli codziennością. Jedną z takich formalności jest ocena pracy nauczyciela, której podlega każda osoba wykonująca ten zawód. Jej celem jest zachowanie wysokich standardów pracy nauczyciela.
Ocena pracy nauczyciela — co to takiego?
Podstawa prawna do dokonywania oceny pracy nauczyciela:
- Ustawa z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1762 ze zm.)
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 25 sierpnia 2022 r. w sprawie oceny pracy nauczycieli (Dz. U. z 2022 r. poz. 1822)
Praca każdego nauczyciela (z wyjątkiem stażysty) podlega ocenie. Nauczyciela ocenia dyrektor szkoły, a w razie nieuznania opinii dyrektora, nauczycielowi przysługuje prawo odwołania się do Kuratora Oświaty, który może wystawić nową opinię lub podtrzymać opinię dyrektora. Decyzja kuratora jest ostateczna i nauczycielowi nie przysługuje prawo do odwołania.
Podczas oceny pracy nauczyciela dyrektor bierze pod uwagę różne aspekty jego działań. Uwzględnia m.in. poprawność prowadzonych zajęć (pod kątem metodyki i merytoryki), współpracę z rodzicami uczniów, dbałość o bezpieczne warunki zajęć, wsparcie oferowane uczniom, znajomość i przestrzeganie przepisów prawa, współpracę z innymi nauczycielami oraz kształcenie się (uczestnictwo w kursach, szkoleniach itd.). Według nowych zasad (obecnie trwają zmiany w przepisach dotyczących oceny pracy nauczyciela), nauczyciele mają otrzymywać odpowiednią liczbę punktów za każde kryterium oceny. Dyrektor ma obowiązek zapoznać nauczyciela z projektem oceny oraz wysłuchać jego ewentualnych uwag i zastrzeżeń,
Każda szkoła powinna mieć przygotowaną procedurę oceny nauczyciela, ponieważ sam dokument jest dość złożony i zawiera wiele obowiązkowych informacji (m.in. dane nauczyciela, jego staż pracy, wykształcenie, stopień awansu zawodowego, uzasadnienie oceny pracy itd.). Nauczyciel może być oceniany wielokrotnie w trakcie swojej pracy, jednak odstęp pomiędzy dwoma ocenami powinien wynosić więcej niż rok. Warto wiedzieć, że negatywna ocena pracy nauczyciela może stać się powodem zwolnienia. Odpis karty oceny zawsze jest włączany do akt osobowych nauczyciela.
Kiedy wykonuje się ocenę pracy nauczyciela?
Oceny pracy nauczyciela nie wykonuje się okresowo, ponieważ nie ma ona daty ważności i tym samym nie ulega przedawnieniu. Wykonuje się ją na wniosek samego nauczyciela (zwykle gdy ubiega się on o awans), a także na wniosek rady szkoły, rady rodziców, organu prowadzącego szkołę (np. burmistrza, wójta), organu sprawującego nadzór pedagogiczny lub dyrektora.
Oceny należy dokonać w czasie nie dłuższym niż trzy miesiące od momentu wpłynięcia wniosku. Dyrektor szkoły musi poinformować nauczyciela o planowanym dokonaniu oceny co najmniej miesiąc wcześniej. Ze względu na niedawne zmiany w procedurach awansu zawodowego nauczycieli, obecnie ocenie podlega pracownik w drugim roku przygotowania do zawodu nauczyciela, w ostatnim roku przygotowania do zawodu nauczyciela oraz (fakultatywnie) ostatnim roku odbywania dodatkowego przygotowania do zawodu nauczyciela. Oceny dokonuje się także w przypadku, gdy nauczyciel mianowany stara się o awans na nauczyciela dyplomowanego. Wówczas ocenie podlegają ostatnie trzy lata jego pracy.
Warto wiedzieć, że dyrektor lub nauczyciel zastępujący dyrektora przez minimum pół roku także podlega ocenie pracy — przeprowadza ją kuratorium.
Informujemy z ogromną przyjemnością, że Wyższa Szkoła Uni-Terra w Poznaniu rozpoczęła już proces rekrutacji na studia podyplomowe skierowane do nauczycieli. To doskonała okazja dla edukatorów, którzy pragną pogłębić swoją wiedzę i umiejętności, zyskać nowe kwalifikacje oraz rozwijać się zawodowo. Zainteresowanych zachęcamy do zapoznania się z ofertą edukacyjną i zgłoszenia swojej kandydatury. Nie przegapcie tej wyjątkowej szansy na inwestycję w swoją przyszłość!