Autorka powieści zatytułowanej „Cudowna podróż” jest szwedzka pisarka Selma Lagerlöf. W swoim dziele przybliża ona losy czternastoletniego Nilsa Holgerssona, który pewnego dnia za karę zostaje zmniejszony przez krasnoludka i następnie na grzbiecie gęsi rozpoczyna podróż po Szwecji. W czasie tej wyprawy towarzyszy mu wiele innych postaci, głównie zwierząt i kilka innych osób, które poznaje w czasie podróży.
Nils Holgersson to główny bohater powieści „Cudowna podróż”. Ma czternaście lat i żyje z rodzicami na południu Szwecji. Jest początkowo niegrzeczny i dręczy zwierzęta. Po schwytaniu krasnoludka ten pomniejsza go do swojego rozmiaru, a Nils na grzbiecie gąsiora Marcina wyrusza w podróż. W jej trakcie zaczyna szanować zwierzęta, poznawać wartość przyjaźni i zmieniać się na lepsze. Nils jest bohaterem dynamicznym i na oczach czytelnika odbywa się jego prawdziwa, wewnętrzna przemiana, dzięki której staje się dobrym dzieckiem i przyjacielem Marcina. Przeżywa wiele przygód i poznaje swój kraj na nowo.
Marcin to młody gąsior, który dołącza do dzikiego stada i wyrusza wraz z Nilsem na wyprawę. Musi się postarać, by zdobyć zaufanie innych ptaków, ponieważ do tej pory żył jako domowy gąsior. W czasie podróży Marcin i Nils zaprzyjaźniają się ze sobą po tym, jak chłopiec pomaga ptakowi odnaleźć wodopój. Od tego momentu ufają sobie i mogą na sobie polegać, a Nils jest skłonny nawet ratować Marcinowi wielokrotnie życie. Dzieje się to na przykład po tym, jak Marcin wraca do domu rodzinnego i matka Nilsa chce go tam zamordować.
Akka to przewodniczka stada dzikich gęsi, która podejmuje w nim wszystkie ważne decyzje. To stara gęś, która nie jest zbyt ufna. Nils i Marcin wzbudzają w niej podejrzenia i dopiero po pewnym czasie pozwala ona im dołączyć do swojego stada. Potem Akka sama broni Nilsa przed lisem Mykitą i nie zgadza się na jego oddania w zamian za zostawienie stada w spokoju.
Mykita to podstępny lis, który poluje na stado dzikich gęsi. Raz nawet udaje mu się jedną porwać, ale ratuje ją Nils. Po wielu nieudanych potyczkach próbuje się zemścić na Nilsie i ptakach. Ostatecznie chłopiec pozbywa się go, przywiązując lisa do psiej budy.
Aza i Mats to rodzeństwo gęsiarzy. Stracili matkę, a ich ojciec zaginął, samotnie przemierzają więc kraj, by go odnaleźć. W trakcie podróży znajdują podpisany i zgubiony bucik Nilsa. Mats zginie w czasie odstrzału kopalni, ale Aza ostatecznie odnajduje ojca i razem żyją szczęśliwie.
Miluchna to młoda gąska, partnerka Marcina. Poznają się w trakcie podróży. Miluchna ma uszkodzone skrzydło i zazdrosne siostry, które chcą pozbyć się Marcina.
Rodzice Nilsa mają problemy z synem, który ich nie słucha. Ojciec próbuje go nakłonić do czytania Biblii, ale potem chłopiec znika. Gdy się odnajduje, jego matka chce zabić gąsiora Marcina, ale Nils poświęca się i go ratuje. Odzyskuje wtedy swoją postać i pada w ramiona stęsknionych i postarzanych rodziców.
Bohaterowie zwierzęcy to wiele zwierząt, takich jak szczury, Karo, Szaraczek czy Niezawada, jakie Nils spotyka w czasie swojej podróży. Każdy z nich ma własną historię i motywację i są tak samo ważni, jak ludzcy bohaterowie powieści. Nils dzięki temu podczas wyprawy uczy się szanować zwierzęta, które wcześniej dręczył.