Czy Zemsta Aleksandra Fredry może śmieszyć współczesnego czytelnika? Rozprawka

Autor: Marta Grandke

Komedia jest gatunkiem znanym ludzkości już od początku istnienia kultury i sztuki, który zmieniał się przez wieki, ale ostatecznie wciąż jest żywy i obecny także we współczesnych czasach. Jednym z najwybitniejszych dzieł polskiej literatury w tym gatunku jest „Zemsta” Aleksandra Fredry. Opowiada ona o losach sporu o zamek połączonych z historią miłosną. Współcześnie „Zemsta” czytana jest głównie jako szkolna lektura, sam zaś Fredro często odnosił się w niej do aspektów, które były ważne dla współczesnych mu czytelników. Zastanawiać się więc można, czy komedia ta obecnie wciąż może bawić? Otóż zdaje się, że może.

Aleksander Fredro w swoim dziele użył bowiem ponadczasowego humoru, który doskonale się zestarzał. Wykreował więc ponadczasową komedię, która zawiera co prawda elementy właściwe dla czasów, w których powstała, jednak nie wpływają one na esencję humoru obecnego w dziele. Głównym czynnikiem komicznym w dziele Fredry jest bowiem żart oparty o przywary narodowe Polaków, a te wciąż są znane i powodują śmiech wśród odbiorców. Fredro wyśmiewa porywczość, gniew, pamiętliwość oraz mściwość i dewocję swoich bohaterów, a są to rzeczy, które odnaleźć można także i dzisiaj w narodzie. 

Historia miłosna Klary i Wacława z powodzeniem także mogłaby zostać osadzona we współczesnych dekoracjach i nadal działały by w niej wszystkie jej elementy. Dzięki temu stała się ona kolejną uniwersalną kwestią, śmieszącą czytelników także dziś. Opowieść o młodych, zakochanych ludziach, którzy nie mogą być razem ze względu na rodzinne konflikty lub inne przeszkody jest wiecznie żywa w każdej epoce. We wszystkich spośród z tych opowieści dostrzec bowiem można uniwersalne ludzkie przywary, jakie są obecne w społeczeństwie bez względu na czasy, w jakich żyje odbiorca historii.

Sam autor operował humorem uniwersalnym i ponadczasowym, dzięki czemu mogą zrozumieć go ludzie żyjący nawet kilkaset lat po jego pierwszej publikacji. Fredro skorzystał z takich elementów jak komizm sytuacyjny czy językowy, przejrzysty i czytelny dla jego odbiorców. Sprawia to, że jest on wciąż żywy.

Jak widać, Aleksandrowi Fredrze udało się stworzyć dzieło praktycznie ponadczasowe. Mimo iż osadzone jest ono w konkretnej epoce i w jej dekoracjach, to śmieszy ono także kolejne pokolenia, dostrzegające uniwersalność humoru stosowanego przez Fredrę w jego komedii. Dzięki temu „Zemsta” wciąż zdobywa kolejnych, wiernych czytelników.

Dodaj komentarz