W roku 1843 Charles Dickens opublikował jedno ze swoich najsłynniejszych dzieł, czyli opowiadanie zatytułowane „Opowieść wigilijna”. Zawarł w nim historię przemiany wewnętrznej bohatera Ebenezera Scrooge’a, a akcję umieścił w trakcie świąt Bożego Narodzenia. Oprócz Scrooge’a na kartach opowiadania spotkać można wiele innych postaci, takich jak na przykład Jakub Marley – dawny wspólnik Scrooge’a. To właśnie duch Marleya pojawia się w trakcie świąt, by ostrzec swojego dawnego przyjaciela przed konsekwencjami jego czynów.
Charakterystyka Jakuba Marleya
Czytelnik poznaje Marleya wyłącznie jako ducha, ponieważ w momencie zawiązania się akcji utworu bohater ten nie żyje już od siedmiu lat. W trakcie pogrzebu Marleya jedynym żałobnikiem był właśnie Ebenezer Scrooge, jego przyjaciel i wspólnik, co sugerować może, że Marley charakteryzował się wyjątkowo paskudnym charakterem. Gdy Marley zmarł, Scrooge został całkiem sam, żaden z nich nie utrzymywał bowiem innych znajomości.
Gdy duch Marleya ujawnia się Scrooge’owi, wygląda dokładnie tak, jak za życia. Nosi więc zniszczone ubrania, Marley był bowiem skąpcem i szkoda było wydawać mu pieniądze na nowe stroje. Obwieszony jest również łańcuchami, symbolizującymi jego zniewolenie. Na łańcuchach zawieszono z kolei portmonetki, skrzynki na pieniądze, klucze i księgi rachunkowe, Po śmierci Marley cierpi bowiem za swoje grzechy. Zbyt kochał pieniądze, myślał wyłącznie o bogaceniu się, nie zaś o innych ludziach. Na łańcuchach znajdują się zatem symbole jego obsesji, nie pozwalające jego duszy zaznać spokoju.
W trakcie swojego życia Marley nie zdążył naprawić swoich błędów i nie zaczął żyć z innymi ludźmi i dla nich. Okazało się to ciężkim grzechem. Dlatego pojawienie się jego ducha jest ostrzeżeniem dla jedynego przyjaciela Marleya, który ma szansę jeszcze uratować swoją duszę. Dla samego Marleya jest za późno, pieniądze i obsesja ich posiadania doprowadziły do jego potępienia.
Jakub Marley opisywany jest zatem jako nieszczęśliwa dusza, nie potrafiąca zaznać spokoju ze względu na swoje grzechy. Jest on także obrazem tego, co spotkałoby jego przyjaciela, Ebenezera Scrooge’a, gdyby w odpowiedniej chwili nie zrozumiał swoich błędów i nie zmieniłby swojego postępowania na lepsze.