Przyjaźń to rzecz piękna i ważna w życiu człowieka. Jest ona tematem wielu popularnych porzekadeł, na przykład takich jak “Prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie”. Przyjaźń objawia się w różnych, często niespodziewanych momentach życia i zawiązywać się może nie tylko między ludźmi, ale także na przykład między zwierzętami. Przyjaźń jest także różnie definiowana i chyba dla każdego człowieka może oznaczać coś innego i czym innym się przejawiać. Czasami można mieć przyjaciół, których nie widziało się od lat, a czasami spędza się z nimi każdą wolną chwilę. W literaturze znaleźć można mnóstwo pięknie sportretowanych przyjaźni, a autorzy często zastanawiają się nad tym, jaka jest jej istota i sedno. Przykłady tego typu relacji można znaleźć na przykład w “Małym Księciu” Antoine’a de Saint-Exupéry’ego czy w “Lalce” napisanej przez Bolesława Prusa.
“Mały Książe” zdaje się być na pierwszy rzut oka prosta historią dla dzieci, opowiadającą o losach małego, trochę samotnego chłopca, żyjącego na małej planecie. Mały Książę opuścił swój dom, by udać się w podróż między innymi po to, by odnaleźć w świecie przyjaźń po tym, jak zawiódł się na relacji z różą, która wyrosła na jego planecie. Chłopiec dbał o nią, jednak jej zawsze coś nie odpowiadało. Zmęczony Mały Książę ostatecznie opuścił swoją towarzyszkę. Dopiero później zrozumiał, że był zbyt młody i niedoświadczony, by zrozumieć, że za kapryśnym zachowaniem jego róży kryło się uczucie, którego nie potrafiła ona okazać. Natomiast w czasie swojej podróży Mały Książę dowiedział się, że jego różą nie jest jedynym takim kwiatem na świecie, w związku z czym poczuł się przez nią oszukany – nadszarpnęło to fundamenty ich relacji. Na ziemi chłopiec spotkał też lisa na pustyni. Lis ten wyjaśnił Małemu Księciu na czym polegają relacje między żywymi, czującymi istotami. Lis opowiedział mu utrwalaniu więzi, czyli oswajaniu – o stopniowym zbliżaniu się dwóch osób do siebie, nabieraniu wzajemnego zaufania, aż w końcu można nazwać kogoś swoim przyjacielem. Lis uświadomił także chłopcu, że do innych przywiązywać się należy za pomocą serca, że najważniejszy jest charakter i osobowość, nie zaś wygląd. Stwierdził bowiem, że “dobrze widzi się tylko sercem”. Lis ostrzegł także Małego Księcia, że przywiązanie się do kogoś, to także ryzyko łez i cierpienia, ponieważ ta druga osoba może odejść z różnych powodów i nic nie można na to poradzić. Jednak przyjaźń warta jest tego ryzyka, niesie bowiem ze sobą rzeczy piękne i wyjątkowe. Spotkanie z lisem było dla chłopca przełomowe i uświadomiło mu wiele rzeczy dotyczących tego, jak prawdziwa przyjaźń może wyglądać i co się na nią składa.
Innym literackim przykładem wyjątkowej przyjaźni jest relacja Stanisława Wokulskiego i Ignacego Rzeckiego, bohaterów pozytywistycznej powieści Bolesława Prusa pod tytułem “Lalka”. Pozornie zdawać by się mogło, że panowie pochodzą z dwóch różnych światów – Wokulski to bogaty, zaradny kupiec, natomiast Rzecki to stary subiekt, żyjący pracą w sklepie i snami o Napoleonie. Wokulski jest też człowiekiem bardzo pragmatycznym uosabiającym niektóre z ideałów pozytywizmu, natomiast Rzecki to przedstawiciel starego pokolenia romantyków, żyjący tamtymi wizjami. Wygląda więc na to, że bohaterowie ci są swoimi dokładnymi przeciwieństwami. Mimo to łączy ich przyjaźń, a Rzecki od razu wiedział, że w Wokulskim kryje się potencjał i pomagał mu, gdy nikt inny nie chciał tego zrobić. To właśnie Rzecki wspierał Wokulskiego w kwestii małżeństwa z Minclową, cierpliwie znosił wszystkie jego dziwactwa i zawsze okazywał mu swoje poparcie. Zawsze ufał Stanisławowi i wierzył, że wszystkie jego czyny mają jakieś ukryte, rozsądne powody. Wokulski z kolei zna swojego przyjaciela i wie, jak bardzo przywiązany jest on do swojej pracy i sklepu, organizuje mu zatem mieszkanie tuż obok niego. Wokulski szybko rozpoznaje potrzeby swego starego przyjaciela i dba o ich zaspokojenie. Ignacy i Stanisław zdają się więc pochodzić z dwóch zupełnie różnych rzeczywistości, nie przeszkadza im to jednak w trwaniu w pięknej, wiernej przyjaźni, doświadczonej już przez los i czas, a mimo to wciąż kwitnącej. Obaj mogą służyć za przykład doskonałych przyjaciół pomimo wszystko, godnych zaufania i dbających o łączącą ich relację.
Podane przykłady to literackie zobrazowania tego, czym może być przyjaźń i jak się ona objawia. W przypadku Małego Księcia mowa jest o przyjaźni dopiero się rodzącej, której trzeba się dopiero nauczyć, natomiast Wokulski i Rzecki to relacja już dojrzała, w której obie strony doskonale znają się wzajemnie, ufają sobie i szanują się.