Odprawa posłów greckich – główne wątki

Autor: Marta Grandke

„Odprawa posłów greckich” to słynna renesansowa tragedia autorstwa Jana Kochanowskiego. Jest ona wyraźnym nawiązaniem do antycznego dzieła Homera, jakim była „Iliada”. Kochanowski przybliżył bowiem czytelnikom losy Troi tuż przed rozpoczęciem wojny z Grekami. Była to także metafora, pod którą ukrył komentarz do sytuacji politycznej Polski swoich czasów i krytyki tego, w jaki sposób kraj był rządzony. W „Odprawie posłów greckich” można wyszczególnić kilka najważniejszych wątków, które wzajemnie przeplatają się ze sobą.

Wątek poselstwa greckiego

Jednym z najważniejszych wątków jest przybycie do Troi tytułowego poselstwa greckiego. Jest to ostatnia szansa dla jej mieszkańców, by uniknąć konfliktu, jednak osoby będące u władzy, czyli król Priam i jego syn, Aleksander, nie korzystają z nich. Poselstwo greckie zostaje więc odprawione i – tak samo jak Kasandra – wieszczy Troi upadek. Widzą ono bowiem, w jak fatalny sposób król sprawuje władzę i potrafią wyciągnąć z tego wnioski.

Wątek nadciągającej wojny

Z wątkiem poselstwa greckiego łączy się ten, który opowiada o nadciągającej wojnie. Wieszczy ją córka króla Priama, czyli Kasandra, jednak nikt jej nie wierzy. Władca nie robi nic, by wojny tej uniknąć, nie przygotowuje się też do jej odbycia. Jest zbyt zajęty realizowaniem swoich prywatnych interesów i pozwala synowi poświęcić kraj w imię uczucia. Wojna jest więc czymś, czego można było uniknąć, jednak zlekceważono szansę na to. W związku z tym Troja upada, a wraz z nią jej mieszkańcy.

Wątek władzy i odpowiedzialności

W wątku przybliżającym rządy króla Priama w Troi Kochanowski ukazuje, jakie konsekwencje dla kraju może mieć nieodpowiedzialny władca. Priam pozwala Aleksandrowi na porwanie Heleny, a za tem jego syn naraża wszystkich swoich poddanych na śmierć. Sam Priam nie chce brać na siebie odpowiedzialności za losy narodu, przerzuca ją więc na innych i zajmuje się swoimi prywatnymi sprawami. Kochanowski tworzy więc portret fatalnej władzy, która nie potrafi poprowadzić kraju w słusznym kierunku i naraża poddanych na śmierć. Jest to jasne odniesienie do tego, co działo się w jego czasach w Polsce, kiedy to król i szlachta zajmowali się swoimi majątkami, zamiast bronić kraju przed zewnętrznym zagrożeniem, jakim była wówczas Rosja.

Wątek miłosny

Istotny dla „Odprawy posłów greckich” jest wątek miłosny między Aleksandrem a Heleną, która została uprowadzona z własnego domu, daleko od męża i dzieci. Aleksander realizował dzięki temu swoje prywatne potrzebny i pragnienia, ignorując to, co działo się z Heleną i narażając cały naród na wojnę z Grekami. Jest to więc miłość skrajnie egoistyczna, nieodpowiedzialna i niewłaściwa dla syna samego króla. Aleksander nie oddał bowiem Heleny Grekom, ponieważ uważał siebie i swoje uczucia za ważniejsze od losów całego narodu. Wątek miłosny w sztuce Kochanowskiego jest więc obrazem klęski i przykładem egoistycznych żądzy, spełnianych ponad wszystko inne.

Wątek przepowiedni

W sztuce pojawia się wątek przepowiedni Kasandry, która wieszczy upadek Troi, jednak nikt jej nie wierzy. Kasandra ukazuje więc ojcu prawdę, którą on odrzuca, ponieważ jest ona dla niego niewygodna. Kasandra jest symbolem nieszczęśliwej wróżki, która zna przyszłość, ale nie może jej zmienić.

Dodaj komentarz