„Rozdzióbią nas kruki, wrony” to nowela autorstwa Stefana Żeromskiego. Składa się ona z trzech części, a zawarta w niej opowieść nawiązuje do upadku powstania styczniowego. Swoją premierę miała w roku 1895 i ukazała się w zbiorze opowiadań o takim samym tytule.
W jesienny dzień Szymon Winrych wędruje do Nasielska. Winrych jest zmarznięty i głodny, podobnie jego konie. Winrych przewozi wozem ukrytą broń dla powstańców. Winrych w oddali dostrzega oddział wojsk rosyjskich.
W polskiej literaturze obecnych jest wiele mitów narodowych, które często powiązane są z tragiczną historią kraju, doświadczonego przez liczne wojny oraz przez ponad sto lat zaborów. W tym czasie mity kształtowały świadomość Polaków, a szczególnie popularne stały się w okresie romantyzmu, gdy twórcy walczyli o zachowanie silnej i dumnej tożsamości narodowej.