Wiersze na dobranoc to ciekawa kategoria wierszy. Z założenia mają to być wiersze uspokajające, usypiające. Ich klimat ma odznaczać się łagodnością, pogodnością. Warto czytać takie wiersze przed snem, sobie, jak i bliskim. Wiersze na dobranoc kojarzą się z wierszykami dla dzieci – nie jest to jednak reguła, mogą to być także wiersze skierowane do dorosłych adresatów.
Wiersze na dobranoc bywają zarówno proste, jak i nieco bardziej skomplikowane. Czasem są wyrazem głębokich uczuć, czasem dotyczą samej tematyki snu.
Jakie wiersze na dobranoc warto poznać? Przekonajmy się.
Bałucki
Michał Bałucki (1837-1901) jest autorem prostego, uroczego wiersza, który warto przeczytać sobie lub komuś przed snem. Nosi on tytuł „Na dobranoc”. Podmiot liryczny kieruje swą wypowiedź do ukochanej – mówi do niej: „Śpij mój aniele!”. Wiersz ten jest przyjemny; opowiada on o miłosnym uczuciu w konwencji kołysanki. Podmiotowi lirycznemu zależy, by jego wybranka spała dobrze, by oczekiwała na szczęśliwy ranek.
Przerwa-Tetmajer
Kazimierz Przerwa-Tetmajer (1865-1940) napisał wiersz zaczynający się od słowa „Dobranoc…”. Podmiot liryczny zwraca się do swojej ukochanej – pragnie on, by przyśniła jej się łąka, na której owa ukochana będzie stać przy nim. Podmiot chce podarować wybrance „biały szczęścia kwiat”. Podmiot ów deklaruje, że byłby w stanie rosić ziemię krwią i potem, byleby tylko ten kwiat wydała. Widać w tym wierszu wielką miłość i oddanie. Wiersz zasługuje na uznanie, gdyż w zwięzłej formie wyraża głębokie uczucie.
Baczyński
Innym wierszem dobrym na dobranoc jest utwór „Kołysanka” Krzysztofa Kamila Baczyńskiego (1921-1944). Podmiot liryczny nawołuje: „Nie bój się nocy”. Wiersz jest niezwykle barwny, roztacza przed nami wizję nocy, która zupełnie nie kojarzy się z czernią, a z wielością obrazów, doznań. Podmiot zachęca adresata lirycznego, by spojrzał w noc, otworzył w nią oczy – wtedy zobaczy różne dziwy. Nieznane kształty, mówi podmiot, „tobą się staną”. Podmiot liryczny jest tutaj tym, który wiedzie „ten strumień żywy przeobrażenia”. Podmiotowi zależy, by adresat wiersza – dziecko – ułożyło „ciało na skrzydłach jasnych demonów”. Wiersz ten jest niezwykle zmysłowy i piękny, warto go czytać, zwłaszcza przed snem – bez wątpienia pobudzi on nasza wyobraźnię, wyciszy nas, utuli.
Bursa
Andrzej Bursa (1932-1957) napisał tekst pt. „Zgaśnij Księżycu”. Opowiada on o tym, że dziecko zasnęło, a księżyc jest „Przyczajony za oknem zdradziecko”. Trzyletnie dziecko śni swój słodki, niewinny sen, „jemu jeszcze nie wolno tęsknić”, podczas gdy „Księżyc jest tylko dla dorosłych”. Księżyc symbolizuje zatem to, co jest związane ze światem dorosłych – burzliwość czy gorycz, ale póki co trwa dzieciństwo – dziecku nie może być znany świat nocnych wypraw, świat nocnego życia.
Szymborska
Wisława Szymborska (1923-2012) poświęciła kilka swoich wierszy snom. Jeden z nich nazywa się po prostu „Sny”. Opowiada on o tym, jaką siłę ma nasza senna wyobraźnia. Jesteśmy w stanie kreować różne przestrzenie, sytuacje, szczegóły – jesteśmy nawet w stanie rozmawiać z umarłymi, taką siłę mają nasze sny. Ludzie od zawsze pragnęli rozszyfrować sny, odnaleźć w nich jakiś sens – sens ten jednak jest rzadko uchwytny, chciałoby się powiedzieć, przypadkowy.
Innym wierszem polskiej noblistki, który nawiązuje do snów, jest „Jawa”. Wiersz polega na porównaniu jawy i snów. „To nie sny są szalone / szalona jest jawa” – twierdzi podmiotka liryczna – bowiem to jawa z uporem „trzyma się / biegu wydarzeń”. Jawa, w odróżnieniu od snów, często bywa bezwzględna – oznacza ona bowiem nieuchronne przemijanie, w snach zaś ci, którzy już odeszli, czasem powracają.
Podsumowanie
Wiersze na dobranoc są bardzo zróżnicowane – mogą to być wiersze bardzo proste, mogą to być też skomplikowane, wielopoziomowe utwory. Wiersze na dobranoc mają relaksować, przekazywać dobrą energię. Często są one wyrazem uczuć do drugiej osoby. Warto czytać przed snem wiersze klasyków – nie tylko po to, by się zrelaksować i wyciszyć, lecz także, by pobudzić swoją wyobraźnię, wiersze te bowiem bywają bardzo barwne, niezwykłe, dające też do myślenia.