Jacek Dukaj w roku 2001 opublikował opowiadanie „Katedra”, które należy do gatunki science-fiction. Przedstawił w on w nim historię niezwykłego budynku, który powstał w miejscu, w którym ponoć miał miejsce cud. Ksiądz Lavone wyrusza więc, by zbadać ukryty w katedrze grób Izmira Predú. Jego zadaniem jest określenie, czy cud ten faktycznie się wydarzył. Szybko jednak okazuje się, że nie jest to dla niego tylko kwestia badania, lecz starcie jego światopoglądu z czymś, czego nie jest w stanie zrozumieć.
Problematyka „Katedry” pokazuje, jak ścierają się ze sobą dwa aspekty rozumienia świata, jakimi są religia oraz nauka. Ksiądz Lavone ma przy pomocy nauki udowodnić coś, co zalicza się do metafizycznego aspektu świata. Dukaj obrazuje jednak też problem, którego ludzie nie są w stanie rozwiązać przy pomocy żadnego z dostępnych im narzędzi. Ani badania naukowe, ani prosta wiara nie są w stanie wyjaśnić tego, czym jest katedra i skąd się wzięła. Ludzie są bezradni wobec jej istnienia i mogą je jedynie zaakceptować. Żadne badania katedry lub wiara w jej nadnaturalne, boskie pochodzenie, nie dają odpowiedzi na temat jej natury.
Dukaj zobrazował także problem rzeczywistości, która dosłownie pochłania człowieka, który gnany jest obsesją odkrycia tajemnicy. Ksiądz Lavone jest ogarnięty obsesją zrozumienia katedry do tego stopnia, że ostatecznie staje się jej częścią na zawsze. Dukaj pokazuje w ten sposób, jak niebezpieczna może stać się fascynacja i potrzeba dogłębnego zrozumienia każdego aspektu otaczającego człowieka wszechświata. W ten sposób porusza także problematykę tego, jak niewielkie jest znaczenie ludzkości i jej odkryć w skali czasu i kosmosu. Człowiek nie ma na nic wpływu, może jedynie bezradnie unosić się na fali tego, co się wokół niego dzieje, jak miało to miejsce w przypadku pojawienia się katedry.
Dodatkowo Dukaj przedstawia także czytelnikowi swoje wyobrażenie na temat przyszłości oraz rozważa, jakie miejsce będzie zajmowała religia w rzeczywistości zdominowanej przez naukę i technologię. Zastanawia się, czy wciąż może ona być użyteczna i zaspokajać konkretne potrzeby ludzkie.
Jak widać, opowiadanie „Katedra” autorstwa Jacka Dukaja, porusza bardzo zróżnicowaną tematykę. Obejmuje ona takie zagadnienia jak religia, nauka czy znaczenie ludzkiego życia w obliczu otaczającego bo, bezkresnego wszechświata. Dukaj poszukuje odpowiedzi na pytanie, jak będzie wyglądała przyszłość człowieka.