Jan Kochanowski to polski literat epoki renesansu. Był bardzo dobrze wykształcony, studiował w Krakowie oraz Padwie, podróżował poza granice Polski. Nie bez przyczyny nazywa się go człowiekiem renesansu. Słynie z licznych utworów. Pisał między innymi, treny, pieśni, poematy, czy fraszki. Jedna z nich nosi tytuł „Ku muzom”.
Ku muzom – analiza i środki stylistyczne
„Ku muzom” Jana Kochanowskiego jest fraszką, czyli krótkim utworem, często wierszowanym, który posiada jakąś puentę. Przedstawiony utwór, składa się z dziesięciu wersów i nie jest podzielony na strofy. Występują w nim rymy parzyste (aabb).
Podmiot liryczny ujawnia się poprzez zastosowanie czasowników, w pierwszej osobie liczby pojedynczej, np. „Ale kiedy ja umrę”, „Jeślim się wam zachował”.
Utwór jest zatem przykładem liryki bezpośredniej, ale także inwokacyjnej, ponieważ skorzystano z apostrof, czyli bezpośrednich zwrotów do adresata, w tym przypadku do muz: „Panny, które na wielkim Parnasie mieszkacie”.
Zastosowano także epitety, np. „ippokreńską rosą” oraz wykrzyknienie, „Ale kiedy ja umrę, ony niechaj słyną!”. W utworze występują też powtórzenia, „ Jeśli”, „ a”, które znajdują się na początku wersów.
Ku muzom – interpretacja fraszki
Już sam tytuł i początek utworu wskazują na inspirację mitologią grecką, po którą Jan Kochanowski sięgał chętnie. Występują tu muzy, które są opiekunkami nauki i sztuki oraz druga najświętsza góra, zaraz po Olimpie – Parnas. Mowa także o ippokreńskiej rosie, co jest nawiązaniem do mitologicznego źródła Hippokrene powstałego w gaju muz, poprzez uderzenie o ziemię kopyt Pegaza. Muzy myły w nim włosy, aby następnie artyści i twórcy, mogli czerpać z niego swą inspirację i wiedzę.
Podmiot liryczny podkreśla także, że jest skromnym człowiekiem, niepotrzebującym wielu wygód i bogactw. Wyżej ceni sobie cnotę: „Jeśli królom nie zajźrzę pereł ani złota, A milsza mi daleko niż pieniądze cnota”. To w filozofii stoickiej cnota jest najwyższym dobrem, wartością którą warto chronić.
