Andrzej Kmicic jako bohater romantyczny

Autor: Marta Grandke

Henryk Sienkiewicz był pisarzem, który tworzył w czasach pozytywizmu i do tej epoki zaliczane są jego powieści oraz wykreowani w nich bohaterowie. Zdawać by się mogło, że był on twórcą, któremu daleko było do romantyzmu, ideałów przez niego promowanych oraz od konstruowania bohaterów w sposób, jaki był popularny wśród poetów takich jak Adam Mickiewicz czy Juliusz Słowacki. Jednak Andrzej Kmicic z powieści „Potop” to postać, w której można odnaleźć cechy charakterystyczne dla postaci, jakie czytelnicy poznawali w dziełach romantycznych. 

Andrzej Kmicic często bywa określany mianem bohatera bajronicznego lub romantycznego, mimo iż został wykreowany przez autora czasów pozytywizmu. Ma to związek z charakterystyczną konstrukcją jego osobowości. Przede wszystkim Kmicic przechodzi przez ogromną przemianę wewnętrzną. Z awanturnika i hulaki zmienia się w dobrego patriotę i lojalnego sługę, gotowego poświęcić się dla ojczyzny. Zmiana ta oddana jest w tekście przyjęciem przez niego imienia pana Babinicza. Podobnych przemian doświadczali także bohaterowie romantyczni, tacy jak Gustaw z „Dziadów” (także zmieniający imię, w jego przypadku na Konrada) oraz Kordian z dramatu Juliusza Słowackiego. Kmicic z końca powieści nie jest tą samą osobą, którą był na jej początku.

Podobnie jak bohaterowie romantyczni Kmicic działa, zamiast biernie czekać. Chwyta za szable i rusza do walki, czując, że wolność można odzyskać tylko czynem zbrojnym. Podobnie czynili romantycy, nawołując do powstań narodowych, które miały wyzwolić Polskę spod władzy zaborców. Kmicic także nie poddaje się, gdy widzi, że sytuacja jest beznadziejna.

Kolejną cechą, jaka łączy Kmicica z bohaterami romantycznymi, jest przeżycie nieszczęśliwej miłości i odrzucenia. Oleńka Billewiczówna początkowo nie chce bowiem mieć nic wspólnego z Kmicicem, tak samo jak odrzuceni zostali Gustaw czy Kordian. Jednak w przypadku bohatera „Potopu” ostatecznie jego uczucie zostaje odwzajemnione i cieszy się on szczęśliwym zakończeniem. Kmicic także był wrażliwym i uczuciowym człowiekiem, walczącym o swoją ukochaną.

Jak widać, bez problemu można wskazać w postaci Andrzeja Kmicica cechy, które stawiają go w jednym rzędzie z bohaterami epoki romantyzmu. W ten sposób wyróżnia się on w dziele, które powstało w czasach pozytywizmu i zwraca na siebie uwagę. Z natury jest on bowiem romantykiem, takim, jacy chodzili po świecie w dawnych czasach.

Dodaj komentarz