“Chłopi” to jedna z najsłynniejszych powieści Władysława Reymonta. Otrzymał on za nią literacką Nagrodę Nobla. “Chłopi” publikowani byli początkowo jako powieść w odcinkach w latach 1902-1908. Powieść opowiada o losach społeczności wsi Lipce, które przedstawione są na przestrzeni czterech pór roku. Reymont dokładnie przedstawia ich życie, obyczaje oraz to, jak radzą sobie z trudną codziennością. Pierwszą z opisywanych przez niego pór roku jest jesień i to ona zajmuje pierwszy tom powieści. Wyróżnić w niej można wiele motywów literackich.
Motyw jesieni
Motywem, który określa charakter pierwszego tomu, jest pora roku, jesień. Reymont opisał wiejską społeczność, żyjącą w zgodzie z naturą, dlatego pory roku określają to, jak wygląda ich codzienne życie. Jesień oznacza dla chłopów wykopki, szatkowanie kapusty, gromadzenie zapasów na zimę, przygotowywanie się na trudny czas, w którym wszystko zamiera i może brakować żywności. Jesień to czas powolnego umierania natury i coraz gorszej pogody oraz przedsmak trudów, jakie chłopom przyniesie zima.
Motyw pracy
W powieści Reymonta ważny jest motyw pracy. W Lipcach pracować muszą wszyscy, ponieważ od tego uzależnione jest ich przeżycie. Praca oznacza dla nich pożywienie, opał, dach nad głową oraz ubrania. Praca w takim ujęciu jest bardzo ważna dla mieszkańca wsi. Jeżeli ktoś z nich nie jest już w stanie jej wykonywać, to zdany jest na łaskę bliskich i rodziny, a jeśli oni odmówią mu pomocy, to losem takiej osoby staje się żebranie i wtedy jej życie uzależnione jest od dobrej woli innych ludzi. Możliwość pracy jest więc dla mieszkańców wsi cennym darem, który boją się utracić.
Motyw miłości
Motyw miłości pojawia się w “Chłopa” w najróżniejszych relacjach. Jego przykładem jest utrzymywany w tajemnicy związek Jagny i Antka. Jest to przykład namiętności, która nie może zostać ujawniona, zmarnowałby bowiem reputację niezamężnej Jagny i zniszczyła małżeństwo Antka i rozbiła jego rodzinę. Jest to więc miłość zakazana i niewłaściwa, nie wpisująca się w oczekiwania społeczności. Innym przykładem miłości może być właśnie małżeństwo Hanki i Antka, którzy razem wychowują dzieci i próbują radzić sobie z przeciwnościami losu. Z kolei ojciec Antka – stary Boryna – planuje swoje małżeństwo z Jagną, jednak jest to związek, w którym nie ma prawdziwego uczucia. Dla Boryny liczy się fakt, że Jagna jest młoda, ładna i wniesie do jego majątku znaczny posag. Widać więc, że w społeczności miłość i małżeństwo traktowane są na różne sposoby, czasami nawet użytkowo.
Motyw śmierci
W pierwszej części powieści pojawia się także motyw śmierci. Przedstawiony jest najpierw na przykładzie śmierci krowy, czyli ważnego elementu gospodarstwa. Krowa jest cenna, pozwala ludziom przeżyć, dostarcza im pożywienia, można ją także dobrze sprzedać, dlatego jej śmierć wywołuje w Borynie złość. Jest on do tego stopnia tym zdenerwowany, że podnosi rękę na młodego parobka, którego oskarża o zaniedbanie zwierzęcia. Drugim przykładem śmierci jest zgon Kuby – parobka Boryny, który został postrzelony w nogę przez leśniczego, gdy Kuba nielegalnie polował w lesie. W wyniku tego postrzału w nogę wdaje się gangrena, parobek jednak obawia się wizyty w szpitalu. Ostatecznie Kuba sam odcina sobie chorą nogę i umiera, gdy cała wieś bawi się na weselu Boryny i Jagny. Jego śmierć jest przedstawiona w sposób bardzo obrazowy i zdaje się być ona częścią naturalnego cyklu życia, w którym ludzie pogodzeni są ze śmiercią drugiej osoby i nie zakłóca im ona spokoju i zabawy.
Motyw przyrody
W “Chłopach” wszechobecna jest przyroda i Reymont opisuje ją w sposób dokładny i obrazowy. Ma ona także bardzo ważną rolę w fabule powieści, przyroda determinuje bowiem życie ludzkie. Chłopi muszą pracować na roli, aby uzyskać żywność, przyroda może także zdecydować o ich przeżyciu w trakcie zimy. Bohaterowie powieści żyją z nią w harmonii i organizuje ona cały ich rok. jesień i zamieranie przyrody oznacza dla chłopów koniec prac polowych i przygotowywanie się na mrozy.
Motyw religii
Obok przyrody pojawia się jeszcze jeden motyw, według którego zorganizowane jest życie we wsi, a jest nim religia. Wiara jest dla chłopów bardzo ważna, przywiązują do niej ogromną wagę, łączy się ona z tradycją i porządkuje kalendarz życia wsi. Nie ma w społeczności osoby, która wyłamuje się z tego obrządku, z obchodzenia świąt i która kwestionowała by autorytet księdza -jednej z najważniejszych osób we wsi. Religia zapewnia chłopom wsparcie duchowe i sprawia, że ich życie nabiera pewnego metafizycznego znaczenia, wyjaśnia im świat oraz pokrzepia wizją zbawienia po śmierci. Jest ona dla nich kodeksem moralnym i wskazaniem, jak powinni oni postępować.
Motyw dworu
W pierwszej części “Chłopów” pojawia się także motyw dworu. Dwór w wyobrażeniu mieszkańców wsi to coś lepszego, to bogaci państwo, którym żyje się lepiej. Wieś skonfliktowana jest z dworem z powodu pewnych gruntów i ich niejasnej przynależności do wsi lub do dworu. Jesienią nakreśla się więc spór, który będzie się rozwijał wraz z upływem kolejnych miesięcy.