Porównaj obraz rzeczywistości wykreowanej przez Orwella z realiami państwa totalitarnego

Autor: Marta Grandke

George Orwell jest pisarzem znanym z dystopijnej, totalitarnej wizji władzy, jaką wykreował w swojej powieści „Rok 1984”. Opisał on w niej realia życia jednostki w reżimie, który kontroluje każdy aspekt jej życia oraz próby odzyskania chociaż najmniejszego skrawka wolności, które są brutalnie tłamszone przez rządzącą Partię. W związku z tym czytelnikom często narzucają się skojarzenia z faktycznie znanymi z historii państwami totalitarnymi i ich realiami, tym bardziej, że autor na własne oczy widział skutki nazizmu, faszyzmu oraz ustroju sowieckiego.

Faktyczne i fikcyjne systemy totalitarne łączy przede wszystkim istnienie silnej władzy, która przy pomocy propagandy kształtuje rzeczywistość, w jakiej żyje całe społeczeństwo. Jej podstawą zazwyczaj jest ideologia z mocnymi założeniami, często wprowadzana w życie przy pomocy agresji, na przykład w trakcie rewolucji. Często taka władza bazuje na treściach zawartych w dogmatycznym dziele, jak było na przykład w przypadku Adolfa Hitlera i jego „Mein Kampf”, manifestu światopoglądowego, który zmienił się w kodeks moralny dla całego państwa. 

Kolejnym punktem wspólnym jest istnienie nowomowy, co było obecne zarówno u Orwella, jak i na przykład w republikach byłego Związku Radzieckiego. W tych czasach język nie oddawał rzeczywistości, tylko kreował ją od nowa, wymuszał na ludziach konkretny sposób myślenia oraz odbierał narzędzia do krytyki władzy. To, co ludzie słyszeli lub czytali, różniło się znacząco od tego, co widzieli i czego doświadczali, co rodziło dwójmyślenie, rzecz, która wiele osób doprowadziła do cierpienia. 

Każdy system totalitarny charakteryzuje się też niewielką grupą ludzi, sprawującą faktyczną władzę i określającą zasady, według których funkcjonuje całe społeczeństwo. Najczęściej jest to jedna Partia, która zdobyła władzę i kształtuje ustrój pod siebie i pod swoje zasady. Partia taka często wspomaga się agresywnymi bojówkami lub organizacjami, takimi jak SA, policja czy wojsko.

Reżim w każdej formie odznacza się także odebraniem jednostce jej praw i swobód, musi być ona całkowicie podporządkowana władzy. W systemie totalitarnym nie ma miejsca na wolność myśli czy działań, ponieważ mogłyby one rodzić bunt. Należy więc nie dopuścić do ich powstania, dzięki czemu władza Partii pozostaje bezpieczna.

Dodaj komentarz