Obraz szlachty w wieku XVII
Z dzieła Sienkiewicza można także wiele wyczytać odnośnie tego, jak widział on szlachtę żyjącą w wieku XVII. Opisuje on ją w sposób barwny, tworząc spójny obraz ludzi gotowych walczyć o swoją ojczyznę, a wojnę traktującą jak przygodę. Są oni niezwykle wierni swojemu królowi i rodzinnej ziemi, mogą oni nawet za nią zginąć. Z opowieści Sienkiewicza wywnioskować można, jaki wizerunek szlachty przetrwał do jego czasów, a następnie został przez niego wykorzystany do opowiedzenia niezwykłej opowieści o Kmicicu, Zagłobie i panu Wołodyjowskim.
Dyplomacja i intrygi dworskie
Kolejnym wątkiem jest dyplomacja i intrygi dworskie, jakie toczą się w wielu miejscach opisanych przez Sienkiewicza. Wiążą się one z wybuchem wojny, jaką był potop szwedzki i w trakcie której wiele osób próbowało osiągnąć prywatne cele, tak jak na przykład czynił to Radziwiłł. Sienkiewicz opisuje wszystkie te spiski i skomplikowane relacje między postaciami, które stanowią pokaźną część akcji jego powieści i sprawiają, że motywacje wielu postaci stają się niejednoznaczne.
