Ignacy Krasicki to jedna z najwybitniejszych postaci literackich, z okresu XVIII wieku. Był to człowiek oświecony, wszechstronny, dobrze wykształcony, literat, arcybiskup gnieźnieński. Często kojarzymy go z bajkami, czyli krótkimi wierszowanymi utworami, zawierającymi morał. Jednym z takim utworów jest „Lew pokorny”.
Lew pokorny – analiza i środki stylistyczne
„Lew pokorny” Ignacego Krasickiego to przykład bajki epigramatycznej. Jest krótka, zwięzła, nie posiada rozbudowanej fabuły oraz elementów epiki.
Utwór został napisany trzynastozgłoskowcem i składa się z sześciu wersów. W bajce występują rymy parzyste.
Osoba mówiąca to wszechwiedzący narrator, który opowiada nam historię, jak gdyby był jej świadkiem, ale zna też punkt widzenia i pragnienia bohaterów, np. „Lew, chcąc wszystkich przeświadczyć o swojej pokorze”, „Owca widząc, że kontent, gdy liszka ganiła”. W tekście znajdziemy również dialogi.
Występują tu trzej główni bohaterowie – lew, lis i owca. Cechą charakterystyczną bajki jest wykorzystyanie symboliki, alegoryczność. Czesto zwierzęta odzwierciedlają cechy i zachowania ludzkie. Tak jest i w tym przypadku, dlatego zastosowano personifikacje, np. „ Rzekł lis”. W utworze znajdziemy także wyliczenia i powtórzenia zarazem, „ Boś zbyt dobry, zbyt łaskaw, zbytnie dobroczynny”, a także epitet, „ pańskim dworze”.
Lew pokorny – interpretacja
Trzej głównie bohaterowie, symbolizują trzy różne postawy ludzkie. Lew jest królem zwierząt, symbolizuje pychę i megalomanię. Lis jest sprytny, chytry, jego szczerość i krytyka, polegają tak na prawdę na słowach, które lew chce usłyszeć. Jest ostrożnym dyplomatom. Owca jest z kolei naiwna, łagodna, łatwowierna i nierozważna. Życie na dworze lwa nie należy do najłatwiejszych, trzeba uważać na każde słowo, ponieważ zarówno kłamstwo, jak i prawda mogą zostać surowo ukarane, „Źle zmyślać, źle i prawdę mówić w pańskim dworze”. Lew chciał przekonać wszystkie zwierzęta, że jest pokorny. Dopuszczał do siebie jednak tylko taka krytykę, która była mu na rękę, a wręcz budowała jego ego, „Jesteś winny, Boś zbyt dobry, zbyt łaskaw, zbytnie dobroczynny”. Owca uwierzyła, że lew pragnie szczerości, dlatego powiedziała wprost, co o nim sądzi – przypłaciła za to życiem.
Lew pokorny – morał
Bajka zawiera cenny morał. Zakończenie utworu: „Owca widząc, że kontent, gdy liszka ganiła, Rzekła: «Okrutnyś, żarłok, tyran». — Już nie żyła.” uczy nas, że nie zawsze warto mówić dokładnie to, co się myśli, szczerość nie zawsze popłaca i nie każdy potrafi z pokorą przyjąć prawdę na swój temat. Prostolinijność może przysporzyć nam wrogów, kłopotów i niechęci do naszej osoby.
Podsumowanie
„Lew pokorny” Ignacego Krasickiego ukazuje problem radzenia sobie z prawdą na swój temat. Tytułowy lew wcale nie jest pokorny, chciał usłyszeć co inni myślą na jego temat, ale tylko w superlatywach. Nie potrafił przyjąć krytyki, dlatego owca przypłaciła za to życiem. Czasem nie warto mówić wszystkiego, lepiej ugryźć się w język, niż ponieść konsekwencję swoich słów. Przesłanie bajki jest aktualne w każdych czasach, nawet dziś w XXI wieku, mimo iż została napisała w XVIII. Niesie ponadczasowy morał.