Sławomir Mrożek jest autorem jednego z najważniejszych polskich dramatów, czyli dzieła zatytułowanego „Tango”. Opowiada w nim o konflikcie pokoleniowym i klasowym, przedstawiając świat, w którym nie ma już żadnych zasad moralnych, do których mogłaby się stosować rodzina złożona z takich postaci jak Eleonora, Stomil, Eugenia, Artur i Eugeniusz. Jedynie przedstawiciel najmłodszego pokolenia, główny bohater utworu – Artur – wyraża otwarty sprzeciw wobec tego i chce przywrócenia dawnego porządku. Artur jest postacią, która nie akceptuje tego, jak wygląda otaczająca go rzeczywistość.
Charakterystyka Artura
Artur jest bardzo młodym człowiekiem, w czasie trwania akcji utworu ma około dwudziestu pięciu lat. Określany jest jako przystojny i zadbany mężczyzna. Mimo iż jest jednym z najmłodszych członków swojej rodziny, to właśnie on tęskni za dawnym porządkiem i tradycjami. Ubiera się w pasujący garnitur, koszulę i krawat, wygląda więc bardzo schludnie i wyróżnia się na tle niechlujnie ubranej rodziny. Artura wyróżnia jego wiedza i ambicja, studiuje równocześnie kilka fakultetów, w tym filozofię oraz medycynę. Chciałby zostać lekarzem, co martwi jego matkę, Eleonorę, która wróżyła mu karierę artysty. By to osiągnąć, kobieta w ciąży biegała nago po lesie i śpiewała Bacha. Artur jednak zdecydowanie różni się od swojej rodziny. Ma jednak poczucie humoru, które pomaga mu radzić sobie z otaczającą go rzeczywistością i chaosem, w którym jest zmuszony żyć.
Bohater chciałby się zbuntować, jednak jego rodzina wykreowała świat, w którym nie ma już żadnych zasad, którym Artur mógłby się sprzeciwiać. Powoduje to u niego frustrację i sprawia, że zaczyna opowiadać się za przywróceniem dawnego porządku. Artur jest pod tym względem osamotniony w swojej walce. Jego rodzice należą do pokolenia, które przestało się stosować do jakichkolwiek reguł czy moralności. Są awangardą i sądzą, że w ten sposób stworzyli lepszy świat, w którym każdy jest wolny i szczęśliwy. Artur jednak z chęcią powitałby powrót dawnych tradycji, dzięki którym życie znów płynęłoby ustalonym torem i było bezpieczne.
Złość na rzeczywistość sprawia, że Artur czasami zachowuje się gwałtownie i agresywnie, stosuje wobec innych domowników przemoc. W inny sposób nie jest bowiem w stanie zmusić ich do wysłuchania jego racji i do zachowywania się racjonalnie. Szczególnie źle Artur czuje się w obecności Edka, przedstawiciela klasy niższej, kochanka jego matki. Artur wyraża swoją frustrację, wpadając w szał, czy próbując karać członków rodziny – na przykład każe babci Eugenii położyć się na katafalku. Gdy staruszka nie chce udzielić mu błogosławieństwa przez ślubem, to grozi jej bronią. Artur jest więc na swój sposób nieprzewidywalny.
Zachowanie Artura jest efektem tego, że nie jest on w stanie pogodzić się z otaczającą go rzeczywistością i za wszelką cenę chce ją zmienić. Próbuje tego dokonać, planując między innymi ślub z Alą, który byłby symbolem przywrócenia dawnych tradycji. Szybko jednak odkrywa, że jego działania nie mają żadnego wpływu na świat i nie jest w stanie zmienić nimi jego natury. Można wyczuć w bohaterze jego poczucie moralnej wyższości nad innymi. Świat i życie jego rodziców nazywa burdelem, próbuje też wszystkich zmusić przemocą do podzielenia jego poglądów. Uważa, że to on ma słuszność, mimo iż ma przed sobą kilka osób, które nie chcą jej uznać.
Po nieudanym ślubie Artur próbuje odnaleźć wielką, żywą ideę, ale propozycje, jakie przedstawia mu rodzina, nie zadowalają chłopaka. Potem ucieka się do siły, by ostatecznie przywrócić dawny ład i zapanować nad życiem i śmiercią innych domowników. Mimo swojego zachowania Artur w głębi duszy jest dobrą osobą i naprawdę kocha swoją narzeczoną, Alę. Dlatego załamuje go informacja, że ta zdradziła go z Edkiem.
Artur jest postacią tragiczną, walczącą o swoje wartości i ostatecznie ginącą z rąk Edka. Był uparty, zawzięty i za wszelką cenę chciał zrealizować swoje cele, jednak na jego drodze stanęła prosta, brutalna siła, która okazała się skuteczniejsza.