Kordian – znaczenie i pochodzenie imienia głównego bohatera

Autor: Marta Grandke

Juliusz Słowacki jest jednym z najsłynniejszych twórców polskiej epoki romantyzmu. To spod jego pióra wyszły tak ważne dzieła jak na przykład dramat zatytułowany „Kordian”. Słowacki przybliżył w nim losy głównej i tytułowej postaci, zdekonstruował bohatera romantycznego i werterycznego, poruszył także kwestie związane z niepodległością Polski i próbami jej odzyskania, takimi jak nieudane powstanie listopadowe. Słowacki w dziele tym wprowadził też ideę winkelriedyzmu, która polemizowała z mesjanizmem Mickiewicza z „Dziadów”. Słowacki wykorzystał do tego wiele istotnych elementów, a jednym z nich jest imię tytułowego Kordiana.

Imię Kordian zostało przez Juliusza Słowackiego wymyślone, podobnie jak miało to miejsce w przypadku Adama Mickiewicza i Grażyny. Dowiedzieć się można o tym z listów samego poety, jakie po nim pozostały. Słowacki wykreował jednak imię znaczące, czyli takie, które niesie ze sobą dodatkową treść ważną dla bohatera oraz dla odczytania sensu całego utworu. Twórca bazował na podobieństwo brzmienia oraz pokrewieństwie użytych przez niego słów z konkretnymi znaczeniami. Słowacki zaczerpnął inspirację między innymi z języka łacińskiego. To właśnie tam pojawia się bowiem słowo „cordis”, które w tłumaczeniu na język polski oznacza właśnie serce. Słowacki opisywał bowiem Kordiana jako człowieka wrażliwego i empatycznego, silnie przeżywającego wszystkie sytuacje. Imię znacząco nawiązuje więc do jego charakteru. Postać ta w swoim życiu idzie bowiem za głosem swojego serca.

Kolejną inspiracją jest słownictwo z dziewiętnastego wieku. W słownikach Lindego oraz Orgelbranda można odnaleźć bowiem takie pojęcia jak kordiaczny, czyli swarliwy, czepliwy i śmiały. Są tam też określenia typu kordiak (czyli śmiałek lub tęsknota), kordiana (swoista niemoc przez którą cierpi człowiek oraz kordialny, inaczej serdeczny. Wszystkie te hasła także odnoszą się do kreacji Kordiana oraz jego charakteru. Pojawiają się tu skojarzenia ze śmiałym buntownikiem, który bez wahania wprowadza działania do swojego życia, a równocześnie jest bardzo wrażliwy, przez co może podlegać też niemocy z tym związanej. Obecnie te słowa wyszły już raczej z użycia w języku polskim i współcześni czytelnicy nie są często świadomi tego nawiązania.

Nie można zapominać o tym, że dramat „Kordian” to polemika z „Dziadami” Adama Mickiewicza, a Słowacki dokonuje też dekonstrukcji bohatera romantycznego. Imię Kordian ma bardzo podobne brzmienie do Konrada, którego czytelnik zna właśnie z dzieła Mickiewicza. Może być to nawiązanie do tej konkretnej postaci i zbudowanie podobieństwa do niej, a następnie poddanie jej krytyce.

Imię Kordiana reprezentuje więc sobą wszystkie cechy istotne dla tej postaci. Będzie to więc serce i życie zgodne z jego głosem, ogromna wrażliwość i melancholia, a także ogarniająca przez to człowieka niemoc. Imię to pokazuje jednak też, że Kordian jest z drugiej strony śmiały i nie waha się walczyć o swoje wartości i inne kwestie, które są dla niego wyjątkowo ważne. Imię Kordiana kompleksowo ujawnia jego naturę i wskazuje czytelnikowi, w jaki sposób powinien postrzegać tę postać. Może ono być także kolejnym nawiązaniem do twórczości Mickiewicza, co jest bardzo istotnym elementem całego dramatu autorstwa Słowackiego.

Dodaj komentarz