Ksiądz Piotr jest jedną z najważniejszych postaci dramatu Adama Mickiewicza pod tytułem “Dziady”. Jest on nie tylko zakonnikiem, bernardynem, ale poprzez jego postać autor przekazuje czytelnikowi ideę, jaką jest mesjanizm. To właśnie ksiądz Piotr opowiada o tym, że Polska ma zostać zbawiona poprzez swoje wielkie cierpienie. Zakonnik doświadcza bowiem profetycznej wizji, w której widzi dalsze losy zniewolonej Polski. Istnieją hipotezy wedle których postać księdza Piotra wzorowana była faktycznie istniejącej osobie (miał nią być Józef Oleszkiewicz z Petersburga).
Ksiądz Piotr to bohater już starszy, od lat przynależy on do zakonu bernardynów. Zapewne odziany jest w szaty bernardyńskie, oznaczające jego przynależność. Sam o sobie mówi, że “Panie, otom ja sługa dawny, grzesznik stary, sługa już spracowany i niezgodny na nic”. Wnioskować z tego można, że ksiądz Piotr jest osobą posuniętą w latach, która w swoim życiu doświadczyła ciężkiej pracy, odciskającej na niej swoje piętno. Ze słów tych wnosić można również, że zakonnik jest osobą skromną, świadomą własnych niedoskonałości, skoro używa wobec siebie określenia “grzesznik”.
Ksiądz Piotr jest także osobą, która całe swoje życie poświęciła wierze w Boga. Wstąpił on bowiem do zakonu, zrezygnował z innych możliwości, jakie stawiało przed nim życie i zdecydował się funkcjonować według reguły zakonnej. Świadczy to o jego głębokiej wierze i zaangażowaniu w kwestie religijne. Jego pobożność i skromność są powszechnie znane. O tej drugiej cesze świadczą między innymi słowa zakonnika, brzmiące: “Panie! czymże ja jestem przed Twoim obliczem? Prochem i niczem”. Ksiądz Piotr jest więc świadomy potęgi Boga, ufa mu i poddaje się jego woli bez żadnego wahania. W związku z tym cieszy się on autorytetem i podziwem wśród innych, na przykład wzbudza szacunek osadzonych w Wilnie skazańców. Ksiądz Piotr stara się także zawsze służyć im radą i pomocą duchową, czuwa przy nich i stara się im ulżyć w ich ciężkim losie. Świadczy to o jego dobroci i sile charakteru.
Wiara księdza Piotra jest mu przez Boga wynagrodzona. Zakonnik miewa bowiem wizje, jest obdarzony zdolnościami profetycznymi. Zdarza się więc, że ksiądz widzi rzeczy, które dopiero mają się wydarzyć. Jedna z jego wizji przychodzi do niego w trakcie wizyty w celi Konrada. Ksiądz Piotr chciał wówczas wypędzić z nieprzytomnego więźnia złego ducha. Tego typu profetyczne wizje świadczą o tym, że ksiądz Piotr jest postacią wyjątkową, wybraną przez Boga i obdarzoną przez niego niezwykłym darem. Jest to zapewne efekt wielu lat posłusznej służby i gorliwej modlitwy, którym oddawał się zakonnik. Jest on także godny zaufania do tego stopnia, że to właśnie on poznaje dalsze losy Polski w swojej wizji i formułuje myśl, która okazuje się być fundamentem mesjanizmu polskiego.
Ksiądz Piotr jest więc bohaterem bardzo blisko związanym z wiarą i Bogiem. Jest już osoba starszą i doświadczoną przez los, co zapewne wpłynęło na ukształtowanie się jego charakteru, na jego skromność i dobroć. Zawsze stara się służyć radą i pomocą innym, pokrzywdzonym przez los i czasy. Zakonnik został wyróżniony przez Boga wizjami, w których widzi przyszłość, co skutkuje między innymi przewidzeniem losów Polski i kształtowaniem się idei mesjanizmu.