Kordian jako bohater werteryczny

Autor: Marta Grandke

Juliusz Słowacki to jeden z najbardziej znanych twórców polskiego romantyzmu. Jednym z jego najważniejszych dzieł jest z kolei dramat zatytułowany „Kordian”, w którym autor nawiązuje do nieudanego powstania listopadowego, rozważa kwestie związane z niepodległością Polski znajdującej się pod zaborami i przedstawia nieszczęśliwą historię tytułowego Kordiana. Jest on bohaterem typowym dla swojej epoki, którego można nazwać romantycznym. Interesujące jest więc, jak Kordian funkcjonuje jako bohater werteryczny.

Mianem bohatera werterycznego określa się postaci nawiązujące w swojej konstrukcji do słynnego Wertera – bohatera z powieści Johanna Wolfganga Goethego pod tytułem „Cierpienia młodego Wertera”. Autor opisał w niej boleści mężczyzny nieszczęśliwie zakochanego, którego wybranka związała się z kimś innym. Nie ma on szans na zdobycie jej, co ostatecznie popycha go do popełnienia samobójstwa. Tego typu postać odznacza się więc ogromną wrażliwością, dogłębnym przeżywaniem swoich emocji i właściwie brakiem kontroli nad nimi. Podobnie jak Werter na świat reaguje ona raczej biernie i nie próbuje aktywnie działać, by zmienić swoje położenie. Taki bohater docenia piękno przyrody i spędza na jej łonie wiele czasu. Dopada go Weltschmerz, czyli ból istnienia i przeżywa on każdą sytuację w sposób dogłębny i bolesny. Jest on także skrajnym indywidualistą, samotnikiem i często cierpi z powodu braku zrozumienia czy akceptacji ze strony społeczeństwa. Najczęściej przeżywa nieszczęśliwą miłość, tak jak Werter.

Kordian jest postacią wykreowaną w okresie popularności bohatera werterycznego. Początkowo zdaje się on być bardzo do niego podobny. Jest młody i przeżywa ból istnienia związany z brakiem celu oraz niezrozumieniem sensu ludzkiej egzystencji. Na dodatek jego przyjaciel popełnił samobójstwo, co wzmaga melancholię Kordiana. Jest on osobą bardzo wrażliwą i dużo czasu spędza na rozmyślaniach na łonie natury. Żywi nieszczęśliwą miłość do starszej od niego Laury, która nie traktuje jego uczuć poważnie i odnosi się do chłopca lekceważąco. W związku z tym Kordian próbuje popełnić samobójstwo. Wszystko to widocznie łączy go z postacią Wertera.

Po nieudanej próbie samobójczej Kordian zmienia się i dojrzewa. Poznaje prawdę na temat natury otaczającego go świata i ludzi, ale to doświadczenie nie paraliżuje go. Wręcz przeciwnie – Kordian dojrzewa do roli patrioty i zaczyna rozumieć, że wolność można odzyskać tylko poprzez czyn. Przestaje być przygnębionym chłopcem, który nie wiedział, co chce zrobić ze swoim życiem i odnajduje w sobie cel, do którego dąży.

Młody Kordian z początku dramatu jest więc postacią wpisującą się w założenia konstrukcji bohatera werterycznego. Jednak kolejne doświadczenia w jego życiu sprawiają, że zmienia on się i zaczyna dojrzewać. Z czasem, dzięki temu, przestaje być podobny do bohatera werterycznego i zaczyna się charakteryzować zupełnie innym podejściem do życia i działania.

Dodaj komentarz