Psalm to utwór liryczny o charakterze modlitewnym, którego adresatem najczęściej jest Bóg. Psalm to rodzaj pieśni religijnej, która może być błagalna, dziękczynna, pochwalna, pokutna, prorocza. Biblijna Księga Psalmów zawiera ich aż 150. „Psalm 130” nosi tytuł „Z otchłani grzechu ku Bożemu miłosierdziu”, ale nazywa się go również „pieśnią stopni”, co bezpośrednio wiąże się z jego tematyką.
„Biedny chrześcijanin patrzy na Getto”, to utwór pisany przez Czesława Miłosza, jeszcze podczas pobytu w okupowanej Warszawie. Do zrozumienia utworu niezbędna jest znajomość tła historycznego jego powstania. 19 kwietnia 1943 roku to data zbrojnego powstania w Getcie Warszawskim przeciwko hitlerowcom.
Artyści poprzez wieki dokonywali wielokrotnie swego rodzaju samookreślenia. Podejmowali tematykę swojej roli w świecie, społeczeństwie i rzeczywistości. Podczas każdej epoki literackiej widzieli się jednak inaczej, na nowo kreśląc stawiane przed sobą zadania oraz swoje własne charakterystyki. Wiele to mówi zarówno o czasach, w których przyszło im żyć, jak i też tworzonych przez nich dziełach.
Kazimierz Wierzyński był polskim poetą, tworzącym w XX wieku. To jeden z przedstawicieli grupy literackiej Skamander. Był także bratem słynnego działacza społecznego i publicysty Hieronima Wierzyńskiego. W okresie dwudziestolecia międzywojennego był prekursorem poezji entuzjazmu i radosnej afirmacji życia.
Ballada „Świtezianka” Adama Mickiewicza znalazła się w zbiorze czternastu utworów pod tytułem „Ballady i romanse” z 1822 roku. Wydanie tego właśnie zbioru uznaje się za umowny początek literackiej epoki romantyzmu w Polsce. Utwory te mają ogromną wartość kulturową i literacką, ponieważ sięgają do folkloru, polskich tradycji, wierzeń ludowych. Łączą elementy rzeczywiste i realistyczne z nadprzyrodzonymi i fantastycznymi.
Sztuka odgrywa w życiu człowieka wielką rolę, dlatego też więc wiele osób mówi o tym, jak ogromny wpływ miała na nich lektura danej książki czy poematu. Kontakt z dziełami literackimi wpływa bowiem na emocje człowieka, jego sposób postrzegania świata, ukazuje mu nowe perspektywy i poszerza horyzonty.
Leopold Staff uważany jest za jednego z najwybitniejszych przedstawicieli epoki Młodej Polski. W okresie międzywojennym był duchowym przywódcą grupy literackiej Skamander. Już za życia nazywano go „pomnikiem poezji polskiej”, a także poetą „trzech pokoleń”, ponieważ pisał aż w trzech okresach literackich (Młoda Polska, dwudziestolecie międzywojenne, okres powojenny).
Ballada Adama Mickiewicza pod tytułem „Ucieczka” ukazała się w 1832 roku, natomiast wieloma elementami i stylistyką nawiązuje do wydanego dziesięć lat wcześniej zbioru „Ballady i romanse”, a także do drugiej części „Dziadów”.
W dramacie zatytułowanym „Tango” autorstwa Sławomira Mrożka, po raz pierwszy wydanym w roku 1964, czytelnik ma okazję spotkać wielu bohaterów, należących do pewnej rodziny, zmagającej się z odwróconym konfliktem pokoleniowym. Jedną z postaci jest młodziutka Ala, kuzynka i narzeczona głównego bohatera. Ala w pewnym sensie poddaje się wydarzeniom, jakie mają miejsce wśród jej bliskich i próbuje znaleźć tam swoje miejsce.
Tadeusz Różewicz był wybitnym polskim literatem przełomu XX i XXI wieku. Przeżycia związane z drugą wojną światową, a także głęboki artyzm i wrażliwość sprawiły, że jego utworu są pełne refleksji ideologicznych, rozważań na temat przemijania, sensu istnienia, zagubienia jednostki w świecie. W jego poezji znajdziemy zarówno tragizm, chaos, jak i ironię.
Ignacy Krasicki to jeden z najpopularniejszych polskich poetów XVIII wieku. Był człowiekiem wszechstronnie uzdolnionym, oświeconym, a przy tym piastującym funkcję arcybiskupa gnieźnieńskiego. Jego najpopularniejsze dzieła to bajki – najczęściej utwory wierszowane, które wyróżniają się zawartym morałem i alegorycznością. Jedna z nich nosi tytuł „Wół minister” i za pomocą postaci zwierzęcych pozwala zrozumieć przywary i zachowania ludzkie.
„Balladyna” to dramat romantyczny autorstwa Juliusza Słowackiego, który powstał w roku 1834, a został wydany w roku 1839 w Paryżu. Dzieło to opowiada o losach tytułowej Balladyny, która morduje swoją siostrę, by wyjść za księcia Kirkora. Czytelnik może obserwować szybki awans społeczny bohaterki oraz jej upadek po tym, jak popełnia ona wiele zbrodni, by zdobyć tron dla siebie.