Poezja tyrtejska, to nazwa nurtu poetyckiego, którego celem jest zagrzewanie do walki i patriotycznej postawy. Nazwa ta wywodzi się od greckiego poety Tyrtajosa, który żył w VII w p.n.e. Jak podają legendy, mieszkańcy okolic Sparty -Lacedemończycy poprosili Ateńczyków o pomoc po niepowodzeniach pierwszej wojny messeńskiej.
Jan Andrzej Morsztyn był polskim poetą, politykiem i sekretarzem królewskim. Jego poezja jest typowa dla dworskiego baroku, którego głównymi założeniami było pisanie dla rozrywki i bogactwo środków stylistycznych.
Śmierć jest czymś, co czeka każdą żywą istotę, zarówno człowieka, jak i zwierzęta i rośliny. Jest też jednym z najbardziej frapujących ludzkość zjawisk, ponieważ jak do tej pory nie uzyskała ona odpowiedzi, co dzieje się z człowiekiem po przekroczeniu tej ostatniej granicy. Rozważania te pojawiają się w każdej religii na całym świecie.
Praca to jedna z podstawowych czynności, jaką ludzie wykonują codziennie, by zapewnić sobie środki do życia. Zmieniała się ona jednak na przestrzeni wieków, miała inny cel i inaczej była wynagradzana. Niezmienna jest tylko jej obecność.
Jednym z najważniejszych środowisk w życiu człowieka, które wpływa na jego ukształtowanie, jest rodzina. Może ona być ona kochająca i wspierająca, może też być nieprzyjazna i zdystansowana, a może także być dotknięta tragedią, dręczącą ją przez pokolenia.
Exegi monumentum to łacińska sentencja, pierwszy wers słynnej ody Horacego. Oznacza dosłownie „stawiam sobie pomnik (trwalszy niż ze spiżu)”. W poezji wyraża on przeświadczenie o nieśmiertelności sławy poety, zdolnej do osiągnięcia poprzez dzieło literackie. Na przestrzeni wieków motyw ten wykorzystywany był przez wielu twórców. Inspirował, podlegał różnej interpretacji, w XX wieku zaś podjęto z nim pewną polemikę. Poniżej kilka przykładów dzieł, zawierających ten motyw literacki.
Mitologia grecka pełna jest niezwykłych opowieści o herosach i ich czynach. Jedną z najważniejszych takich postaci jest bez wątpienia Herakles, bohater jednego z najpopularniejszych mitów. Szczególnie znane są opowieści o dwunastu pracach Heraklesa. Była to kara nałożona przez wyrocznię delficką na Heraklesa za to, że zabił on własną rodzinę.
Konstandinos Kawafis to jeden z najwybitniejszych greckich poetów XX wieku. Był przedstawicielem modernizmu, parnasizmu i symbolizmu. Nie da się nie zauważyć wpływu literatury antycznej na utwory Kawafisa. Tematyka hellenistyczna to „konik” autora. Przykładem tego może być wiersz „Itaka”, który nawiązuje do „Odysei” Homera. Ten niezwykle popularny grecki epos powstał prawdopodobnie w VIII w p.n.e. i do dziś inspiruje artystów z całego świata.
Józef Czechowicz to polski poeta dwudziestolecia międzywojennego. Stworzył własną odmianę awangardy, a dzięki założeniu grupy literackiej „Reflektor” zebrał grono młodych poetów, nazywanych dziś „II Awangardą”. Czechowicza nazywa się także „wirtuozem muzyczności” lub „mistrzem instrumentacji głoskowej”.
„Rota” to powstała w 1908 roku pieśń patriotyczna lub hymniczna. Maria Konopnicka chciała za jej pomocą wyrazić sprzeciw wobec germanizacji Polaków w zaborze pruskim. Pieśń ta cieszyła się sławą podczas powstań śląskich, powstania wielkopolskiego, plebiscytów i po obu wojnach światowych. Muzykę do „Roty” skomponował Feliks Nowowiejski.
Psalm 23, znany pod tytułem „Pan jest moim pasterzem” to zdecydowanie najpopularniejszy psalm na świecie. Znalazł się w wielu produkcjach filmowych, takich jak „Titanic”, czy „Szeregowiec Ryan”. Jego oprawę gospelową opracowała Cissy Houston (mama Whitney Houston). Bardzo często słyszy się go podczas liturgii pogrzebowej.
Wojna to jedno z tych doświadczeń, przez które przechodzi niemal każde pokolenie. Jest to sytuacja graniczna, która zmienia ludzi i sprawia, że świat nigdy już nie wraca do poprzedniego kształtu. Wojna towarzyszy ludzkości od początku jej istnienia – ludzie walczyli między sobą o pożywienie, zasoby, bogactwa, kraje i wpływy, a najbardziej poszkodowaną stroną konfliktu zazwyczaj byli cywile.