Jan Kochanowski

Jan Kochanowski to najbardziej znany poeta polskiego odrodzenia. Pisarz stworzył zasady polszczyzny, które w dużej części zostały w języku do dziś. Interpretowany wiersz jest trzynastym utworem cyklu „Trenów”, powstałych po śmierci jego córki w 1578 roku. Wydane dwa lata później w Krakowie, opisują żałobę i ból ojca po stracie najmłodszego dziecka. Odejście Urszulki odcisnęło na nim piętno, którego efektem jest zbiór dziewiętnastu pieśni żałobnych. W tymże podmiot liryczny próbuje dojść do ładu po jej odejściu, co okazało się jednak trudniejsze, niż mu się wydawało. 

Interpretowany dwunasty w cyklu utwór ukazuje cierpiącego rodzica, który doświadczył śmierci swojej najmłodszej córki, niespełna trzyletniej Urszulki. „Tren XII” opisuje żałobę ojca, ma osobisty wydźwięk. Jan Kochanowski rozpamiętuje radosne momenty i przywołuje sytuacje, kiedy dziewczynka żyła i które niestety już nie wrócą. Można uznać to za kulminację całego smutku i żalu, jaki nosi w sobie po odejściu dziecka.

W „Trenie XI” Jan Kochanowski ponownie wraca do idei, które budowały jego światopogląd przez lata. Po śmierci dwuipółletniej Urszulki, wartości, jakie wyznawał całe życie przestały być dla niego wystarczające. Utwór należy do części consolatio, gdzie podmiot liryczny wciela się w rolę poety-filozofa poszukującego ukojenia w bólu. 

Interpretowany dziesiąty z kolei tren napisany przez Jana Kochanowskiego po stracie córki jest kulminacją jego cierpienia i żalu. Charakter utworu jest bardzo osobisty, intymny, mówi o stracie, ale również podważa ideały, w które wierzył. W poprzednim wierszu zwracał się do mądrości stoickiej, tutaj natomiast rozważa istnienie życia pozagrobowego.

Jan Kochanowski w „Trenie IX” odwołuje się do wartości, jaką jest Mądrość. Po ciężkim wyznaniu, jakie ukazał w poprzednim utworze, poeta skupia się na kryzysie światopoglądowym. Idee, jakie przyświecały mu przez całe życie i w które wierzył przestały mieć dla niego znaczenie. W pełni neguje znaczenie Mądrości w jego życiu, bo nie pomogła mu w obliczu osobistej tragedii.

Utwór jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych „Trenów”. Ósmy z kolei wiersz Jana Kochanowskiego wyraża w poetycki sposób cierpienie po utracie dziecka. Skupia się na swoich emocjach i przeżywaniu żałoby, żalu (luctus). Powstałe między 1578 a 1580 rokiem (okres czarnoleski w twórczości) treny ukazują pustkę w życiu ojca po śmierci niespełna trzyletniej córeczki, Urszulki.

Siódmy utwór cyklu „Trenów” Jana Kochanowskiego opisuje, podobnie jak cały zbiór żałobę ojca po utraconej córeczce, Urszuli. Jest to zarazem jeden z najsłynniejszych wierszy poety, zwłaszcza opłakujących dziewczynkę. W trenach, którymi jak nazwa wskazuje posłużył się renesansowy mistrz określa się to compolaratio. Podmiot liryczny cierpi, widząc pozostawione w domu rzeczy dziecka. Wszystko przypomina mu o zmarłej.      

Interpretowany utwór jest szóstym z kolei wierszem napisanym przez Jana Kochanowskiego. Wchodzi w skład dziewiętnastu „Trenów”, które powstały po śmierci niespełna trzyletniej córeczki, Urszuli. Poeta opisuje nadzieje związane ze zmarłym dzieckiem, jakie podmiot liryczny (utożsamiany z autorem z uwagi na kontekst biograficzny) żywił wobec dziecka. Mimo młodego wieku dziewczynka przejawiała talent literacki. Liczył, że zostanie artystką i odziedziczy jego talent, jednak zostało to przekreślone przez przedwczesne odejście.

Piąty utwór „Trenów” Jana Kochanowskiego opisuje cierpienie poety po utracie córki. Podkreśla żałobę rodziców i młody wiek dziecka w momencie śmierci. W kolejnym z dziewiętnastu trenów podmiot liryczny wyraża żal związany z odejściem malutkiej Urszulki. Wyraża to przez metaforę drzewka oliwkowego, które zostało ścięte przez nieumyślnego ogrodnika.

Jan Kochanowski w „Trenie IV”, wchodzącym w zbiór dziewiętnastu utworów powstałych po śmierci jego dziecka, Urszulki, kieruje swój żal do spersonifikowanej Śmierci, którą obwinia o utratę córeczki. Występuje w roli cierpiącego ojca, widać w nim ogrom swojego bólu. Choć dotyczy historii poety z szesnastego wieku, tren ma wartość uniwersalną.

Jan Kochanowski był wybitnym poetą polskiego renesansu. Jego fraszki i pieśni na stałe wpisały się do kanonu arcydzieł poezji polskiej. Po śmierci ukochanej córeczki dwuipółletniej Urszulki postanowił ukoić żal cyklem dziewiętnastu „Trenów” wydanych w 1580. W trzecim wierszu zbioru zwraca się bezpośrednio do zmarłego dziecka.