W „Innym świecie: Gustawa Herlinga-Grudzińskiego czytelnik zapoznaje się z historią oparta o jego faktyczne wspomnienia z pobytu w sowieckim łagrze. Autor opisuje tam własne doświadczenia i sytuacje, w których brał udział. Istotną częścią jego opowieści są jednak postaci innych więźniów i ich indywidualne losy. Jednym z najbardziej charakterystycznych bohaterów powieści jest Kostylew – człowiek, który przez długi czas okaleczał się, a na końcu popełnił samobójstwo, oblewając się wrzątkiem.
Charakterystyka Kostylewa
Kostylew to postać z tajemnicą, którą poznał narrator utworu. To właśnie ona sprawiła, że stali się kimś w rodzaju przyjaciół. Kostylew opisywany młody człowiek, wierzący w komunizm, ale także zafascynowany światem zachodu. Do łagru trafił z powodu lektury zakazanych dzieł Balzaca. Swoją fascynację komunizmem zawdzięczał wychowaniu rodziców. Na studiach poznał jednak francuską literaturę, która ukazała mu zachodni świat. Kostylew był nim tak oszołomiony, że zaczął zastanawiać się, od czego miał on być wyzwolony przez rewolucjonistów. Z czasem właściciel wypożyczalni został aresztowany przez NKWD, a Kostylewa powiązano z nim, trafił więc do obozu.
Kostylew oprócz tego, że jest młody, jest także postawny, czy wręcz zwalisty. Autor opisuje też, że jego sylwetka zdawała się być kanciasta, a na jego twarzy odznaczała się zawsze opuchlizna głodowa. W porównaniu do innych postaci Kostylew jest przez niego starannie opisany. Prawa ręka mężczyzny zawsze spoczywała na temblaku z powodu wciąż odnawiającej się rany. Tajemnicą Kostylewa był fakt, że sam ją sobie przypalał, ponieważ chciał uniknąć pracy dla systemu. Czuł się bowiem przez niego oszukany i nie chciał działać na jego korzyść. Kostylew był człowiekiem inteligentnym, dlatego potrafił ocenić otaczającą go rzeczywistość i zweryfikować swoje poglądy. Pobyt w łagrze uświadomił mu, że to, w co wierzył przez całe życie, niekoniecznie było prawdziwe i słuszne.
Narrator pewnej nocy poznał tajemnicę rany Kostylewa, zgodził się jednak zostawić ją dla siebie i od tego czasu między mężczyznami. Ostatecznie Kostylew został wyznaczony do przeniesienia do straszliwego łagru na Kołymę, z którego ludzie nie wracali żywi. Dowiedział się także, że administracja odmówiła mu widzenia z ukochaną matką, na które bardzo czekał. Kostylew zbuntował się i popełnił samobójstwo. W łaźni celowo oblał się wrzątkiem. Chciał odejść na własnych zasadach ze świata, który odebrał mu wolność i skazał na powolną śmierć.
Historia Kostylewa jest opowieścią o człowieku inteligentnym, ale oszukanym przez system, w którym żył. Poniósł tego okrutne konsekwencje, ponieważ resztę swojego życia spędził w łagrze, na własne oczy widząc, do czego doprowadziło państwo, które popierał. Kostylew był też buntownikiem, a samobójstwo było jego ostatnim aktem sprzeciwu wobec systemu, który go zniewolił.