Henryk Sienkiewicz to znany twórca powieści, a jedną z jego najbardziej rozpoznawalnych pozycji wciąż pozostaje dzieło zatytułowane „Quo vadis”. Opowiada ono o wydarzeniach rozgrywających się w antycznym Rzymie pod rządami Nerona, gdy pojawili się tam pierwsi chrześcijanie. Autor porusza wiele wątków, w związku z czym w powieści obecnych jest także mnóstwo łączących się z nimi motywów literackich.
Motyw miłości
Jednym z najważniejszych motywów pojawiających się w „Quo vadis” jest ten łączący się z wątkiem uczucia między Ligią Kalliną a Markiem Winicjuszem. Mowa oczywiście o miłości, która stanowi fundament wielu działań i motywacji, jakich podejmują się bohaterowie powieści. Ma ona jednak różne oblicza. Bywa miłością romantyczną, motywującą do zmiany i do aktywnego brania udziału w wydarzeniach. Pojawia się ona właśnie między Ligią i Winicjuszem oraz na przykład między Petroniuszem a Eunice. Ma ona jednak także postać miłości do bliźniego, którą wyznają chrześcijanie tacy jak święty Piotr. Miłość jest także między Ursusem a Ligią, jednak przypomina ona raczej tę ojcowską, mężczyzna chroni bowiem dziewczynę za cenę życia i służy jej wiernie. Wreszcie pojawia się miłość matki do dziecka, ukazana na przykładzie Poppei.
Motyw religii
W dziele Sienkiewicza bardzo ważny jest także motyw religii. Część bohaterów wciąż wierzy w panteon rzymskich bogów, ale równolegle pojawia się także nowa wiara, czyli chrześcijaństwo. Sienkiewicz ukazuje problemy, jakie trapią prześladowanych pierwszych wyznawców Jezusa, ukazuje także zepsucie moralne obywateli Rzymu. Przeciwstawia sobie dwie wiary i opisuje trudny proces powstawania nowej religii, która jest aktywnie zwalczana przez cezara. Czytelnik zostaje także zaznajomiony z cierpieniami, jakie znosili chrześcijanie wierni swoim przekonaniom.
Motyw władzy
W „Quo vadis” pojawia się także motyw władzy, którą dzierży Neron jako cezar całego imperium. Jest to portret władzy okrutnej, zepsutej, pozbawionej rozsądki, skupionej jedynie na zabawie i prywatnym interesie. Neron jest despotą, który nie jest w stanie przyjąć żadnej krytyki, a jego dwór skupia się głównie na próbach wkupienia w jego łaski, by zapewnić sobie dostatek i uniknąć wyroku śmierci. Sienkiewicz pokazuje także, jaki upadek czeka złego, nieodpowiedzialnego i krwawego tyrana i że nie ma przed tym ucieczki.
Motyw śmierci
W „Quo vadis” nie ma bohaterów, którzy nie byliby zagrożeni śmiercią lub jej nie doświadczyli. Umiera wielu bohaterów – ginie mała córeczka Nerona, Augusta, Petroniusz i Eunice popełniają wspólnie samobójstwo. Winicjusz rozbija głowę swojego służącego, na arenach w trakcie igrzysk chrześcijanie giną rozszarpani przez lwy lub ukrzyżowani, po utracie władzy na swoje życie próbuje targnąć się Neron, ale ostatecznie zabija go wyzwoleniec. Śmierć jest powszechnym elementem życia w świecie przedstawionym i zginąć można z pozornie błahego powodu. Jest ona także bardzo istotnym aspektem wiary w chrześcijaństwo, gdzie Chrystus umarł za grzechy ludzkości.
