Myśl przewodnia utworów pokazuje, że głównymi problemami społeczeństwa jest pijaństwo, próżność, egoizm, zacofanie oraz porzucenie norm moralnych. Wpisuje się to w filozofię epoki. Choć Krasicki nawiązywał głównie do klasycyzmu (formą, ale także treścią), widać tu wpływ sentymentalizmu. Filozof J. J. Rousseau twierdził, że źródło zła wywodzi się z rozwoju cywilizacyjnego. Jedynie cofając się do korzeni i natury można zatrzymać postępujący rozpad moralny.
Nawoływania oświeceniowych twórców i filozofów są jednak trudne do zrealizowania. Ludzką naturę bardzo ciężko zmienić, zwłaszcza jeśli osoba wcale tego nie chce. Krasicki zdaje sobie z tego sprawę, co ukazuje w bajce „Mysz i Kot”. Mysz liczy, że zmieniła naturę kota i jej nie zaatakuje. Jednak gdy wychodzi z ukrycia, zostaje zjedzona. Stąd trafne przewidzenie, że Polska zniknie z mapy Europy. Dopiero utrata wolności pozwoliła Polakom zmienić się i w walce odzyskać własny kraj.