Rozprawki maturalne

Rozważ sposoby nawiązywania do tradycji antycznej i biblijnej w literaturze oraz funkcje tych nawiązań. Punktem wyjścia do rozważań uczyń fragment tekstu Marii Wichowej. W pracy odwołaj się do: Małej Apokalipsy Tadeusza Konwickiego, innych utworów literackich z dwóch różnych epok oraz wybranego kontekstu.

„Doceniamy wielkość dokonań starożytnych  intelektualistów i twórców, naśladujemy ich dzieła […], ale starożytnych nie przerośliśmy, przetwarzamy tylko to, co przekazała nam tradycja” – tak brzmią słowa, których autorką jest Maria Wichowa.

Realizm i fantastyka. Rozważ, jaką funkcję pełni przenikanie się konwencji realistycznej i konwencji fantastycznej w tym samym utworze literackim. W pracy odwołaj się do: wybranej lektury obowiązkowej, innych utworów literackich z dwóch różnych epok oraz wybranego kontekstu.

Realizm i fantastyka – te dwa aspekty przenikają się między sobą w wielu dziełach literackich. Dzieje się tak już od samego początku istnienia literatury. W starożytności byli to na przykład bogowie, aktywnie wpływający na świat ludzi i ich działania. Szczególnie istotny stał się ten aspekt w czasach epoki romantyzmu.

Czy nieprzyjemne prawdy są lepsze od przyjemnych złudzeń? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do podanych fragmentów Przedwiośnia Stefana Żeromskiego oraz do wybranych tekstów kultury.

Jedną z najbardziej cenionych w społeczeństwie wartości jest prawda. Osoby, które jej unikają, są zazwyczaj potępiane za swoje zachowanie. Wiele jednak ludzi zamiast stawić czoła rzeczywistości i temu, jak ona naprawdę wygląda, woli pogrążać się w marzeniach i fantazjach, które nie mają nic wspólnego z prawdą.

Jak niespodziewane okoliczności wpływają na zachowanie człowieka? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do fragmentu Pana Tadeusza, całego utworu Adama Mickiewicza oraz do wybranego tekstu kultury.

Nie wszystko w życiu da się zaplanować. Można wręcz pokusić się o stwierdzenie, że większość wydarzeń to okoliczności nagłe i niezaplanowane. Konieczne jest więc odpowiednie poradzenie sobie z nimi. Potrafią one jednak wywoływać gwałtowne reakcje, których człowiek nie jest w stanie kontrolować. Ujawnia się wtedy ich prawdziwa natura i działają zgodnie z tym, co ona im podpowiada.

Co sprawia, że człowiek staje się dla drugiego człowieka bohaterem? W pra­cy od­wo­łaj się do: wy­bra­nej lek­tu­ry obo­wiąz­ko­wej – utwo­ru epic­kie­go albo dra­ma­tycz­ne­go, in­ne­go utwo­ru li­te­rac­kie­go – może to być rów­nież utwór po­etyc­ki i wy­bra­nych kon­tek­stów.

Ludzkość od zawsze zafascynowana była ideą poświęcenia, heroizmu czy bohaterstwa. Pociągały ją szlachetne czyny czy poświęcanie się w imię wyższych celów czy idei. Osoby, które takiego czynu dokonały, zapisywały się w zbiorowej pamięci lub stawały się bohaterami podań, legend, mitów czy dzieł literackich. Widoczne jest to na przykład w mitologii greckiej, w której pojawia się wielu herosów. Bardzo często jest to zagadnienie związane z patriotyzmem i poświęceniem dla ojczyzny.

Człowiek – istota pełna sprzeczności. W pra­cy od­wo­łaj się do: wy­bra­nej lek­tu­ry obo­wiąz­ko­wej – utwo­ru epic­kie­go albo dra­ma­tycz­ne­go, in­ne­go utwo­ru li­te­rac­kie­go – może to być rów­nież utwór po­etyc­ki i wy­bra­nych kon­tek­stów.

Trudno jest zrozumieć naturę człowieka. Jest ona bowiem pełna sprzeczności i zdarza się, że dana osoba może podejmować decyzje niezrozumiałe dla jej otoczenia. Niektórzy świadomie wybierają działania, które mogą im zaszkodzić, odrzucają okazje, jakie mogłyby zmienić ich życie, wchodzą w toksyczne związki lub podejmują decyzje sprzeczne z ich światopoglądem.

Jaki wpływ na sposób widzenia świata przez człowieka mają czasy, w których on żyje? W pracy odwołaj się do: wybranej lektury obowiązkowej, innego utworu literackiego oraz wybranych kontekstów.

Wielki filozof niemiecki Georg Friedrich Wilhelm Hegel rozumiał historię jako proces ciągłego rozwoju ducha, od prymitywnego początku po wielki koniec. Rzecz jasna jest to uproszczona forma jego dialektyki, niemniej naprowadza nas na pewien ciekawy fakt. Mianowicie, że duch człowieka zależny jest od jego epoki.

Człowiek – zmagający się z losem samotnik poszukujący swojej drogi życiowej. W pracy odwołaj się do: wybranej lektury obowiązkowej, sensu wiersza Do samotności Adama Mickiewicza oraz wybranych kontekstów.

W stosunku do doświadczającego go losu człowiek podchodzi na różne sposoby. Niektórzy szukają wsparcia i pomocy bliskich, licząc, że wspólnie uda im się pokonać nawet największe trudności. Inni z kolei decydują się na przyjęcie postawy samotnika, który nieustannie zmaga się z losem i poszukuje swojej drogi życiowej.

Od pokory do rozpaczy ‒ postawy człowieka doświadczanego przez los. W pracy odwołaj się do: wybranej lektury obowiązkowej, innego utworu literackiego oraz wybranych kontekstów.

Człowiek nieustannie jest doświadczany przez los. Często oznacza to zmagania z wyjątkowo trudnymi, czasami przerażającymi i bolesnymi sytuacjami. Wiele osób doświadcza też tak zwanych sytuacji granicznych, które potrafią odmienić jego życie na zawsze i kształtować ich charakter na nowo lub całkowicie go złamać.

Trzeźwy racjonalista – niepoprawny marzyciel. Jak wybór postawy życiowej wpływa na losy człowieka i jego relacje z innymi ludźmi? W pracy odwołaj się do: wybranej lektury obowiązkowej, innego utworu literackiego oraz wybranych kontekstów.

Ludzie zachowują się w życiu na różne sposoby i przyjmują różnego rodzaju postawy, przy pomocy których radzą sobie z otaczającą ich rzeczywistością. Czasami stają się nieprzejednanymi racjonalistami, którzy kierują się w życiu wyłącznie rozsądkiem.

Melancholia – choroba duszy, motywacja do działania? Różne oblicza nudy w literaturze. W pracy odwołaj się do: wybranej lektury obowiązkowej, innego utworu literackiego oraz wybranych kontekstów.

W literaturze często można znaleźć motywy poświęcone ludzkim stanom emocjonalnym. Jednym z nich jest tak zwana melancholia, której różne postaci można znaleźć na kartach dzieł literackich. Kryje się ona pod wieloma nazwami, na przykład niechęci do życia, bólu egzystencjalnego czy nawet zwyczajnej nudy, jaka pojawia się w życiu niektórych osób.

x