Wiersz poety i eseisty Józefa Barana „Najkrótsza definicja życia” został wydany w 2015 roku w tomiku „Szczęście w czapce niewidce i 99 nowych wierszy”. Wiersz opowiada o definicji egzystencji według autora. W wierszu dominuje pozytywne przesłanie i nadzieja na radosne życie po śmierci.
Najkrótsza definicja życia – analiza utworu i środki stylistycczne
Utwór należy do liryki pośredniej. Podmiot liryczny nie ujawnia się, a skrywa za światem przedstawionym. Nie używa czasowników wskazujących na osobę, a jedynie bezokoliczników. Podmiot liryczny nie zwraca się do konkretnego odbiorcy, a mówi o swoich poglądach. Wiersz jest zapisem jego przemyśleń.
Wiersz ma budowę nieregularną. Składa się z czterech strof, a każda z nich ma różną liczbę wersów – pierwsza strofa składa się z trzech wersów, druga z trzynastu wersów, trzecia ponownie z trzech wersów, a czwarta z siedmiu wersów. Nieregularna jest również liczba sylab. „Najkrótsza definicja życia” to wiersz biały, który nie zawiera ani rymów, ani znaków interpunkcyjnych.
Utwór jest dość ubogi w środki stylistyczne. Dominują epitety np.: „codzienna krzątanina”, „mrowie spraw”, „ruchome piaski”, „prześwitująca szczelina”. W wierszu znajdują się również metafory, takie jak: „ruchomych piasków czas”, „Drzwi Tajemnicy”. Ciekawie użyty jest neologizm „nadzieić”, oznaczający „mieć nadzieję”. Utwór zawiera także anaforę – powtórzone wyrazy na początku kolejnych wersów. W tym przypadku jest to słowo „byle”, które trzykrotnie powtarza się w drugiej strofie, a następnie w czwartej, rozpoczynając ją. Wielokrotnie na końcu wersów powtarza się też słowo „czas” – jest to środek stylistyczny zwany epiforą. W wielu wersach zastosowana jest również przerzutnia, która wzmacnia przekaz i podkreśla najważniejsze elementy, które podmiot liryczny chce przekazać.
Najkrótsza definicja życia – interpretacja wiersza
Kontekst
Wiersz został napisany w 2015 roku. XXI wiek jest czasem spokoju i radości, rozwoju i braku wojen. Dobrobyt, jaki panuje na świecie, brak zmartwień dotyczących wojen czy głodu sprawiają, że można zacząć cieszyć się życiem, bawić nim i nie zastanawiać nad widmem zbliżającej się śmierci.
Podmiot liryczny można utożsamić z autorem. Józef Baran jest starszym mężczyzną, urodzonym w 1947 roku. Pisząc wiersz „Najkrótsza definicja życia” miał 68 lat. Był już dojrzałym człowiekiem, który nie jedno w życiu przeszedł i doskonale wiedział, że powoli zmierza ku starości, a w konsekwencji do śmierci.
Szczęśliwe przemijanie
Wiersz „Najkrótsza definicja życia” jest refleksją na temat egzystencji. Podmiot liryczny to starszy mężczyzna, który przeżył już wiele lat i wchodząc w starczy wiek stara się podsumować życie i jego przemijanie. Nie opisuje jednak własnego żywota, a opisuje, czym według jest udane, szczęśliwe życie.
Wiersz związany jest z przemijaniem. Osoba mówiąca w wierszu sądzi, że należy zrobić wszystko, by nigdy nie myśleć o odejściu, o śmierci. Wszystkie nasze działania powinny skupiać się na tym, by odepchnąć od siebie myśl o zakończeniu życia. Egzystencję należy wypełnić emocjami i zajęciami, by nie stała się pusta i nic nie znacząca.
Nie myśleć o śmierci
Podmiot liryczny uważa, że należy „czas mieć zajęty cały czas”. Oznacza to, że w życiu nie możemy pozwolić sobie na chwilę nudy. Należy przeżywać, doświadczać i odczuwać jak najwięcej. Następna linijka „serce pukaniem do serc” związana jest z miłością, nie tylko romantyczną, ale po prostu do drugiego człowieka. Według osoby mówiącej w wierszu powinno się otwierać własne serce i zaglądać do cudzych, nawiązując nowe znajomości i przyjaźnie.
