Władysław Bełza to polski poeta, którego nazywano „piewcą polskości”. Tworzył na przełomie XIX i XX wieku. Pisał głównie utwory patriotyczne, mówi się, że był poetą neoromantycznym, ponieważ swą twórczością nawiązywał do epoki romantyzmu, a także tworzył publikacje na temat życiorysu Adama Mickiewicza. Wiersz „Ziemia rodzinna” jest jednym z przykładów patriotycznych nastrojów w poezji Bełzy.
Ziemia rodzinna – budowa wiersza i środki stylistyczne
Utwór „Ziemia rodzinna” Władysława Bełzy ma budowę stychiczną, czyli ciągłą, bez podziału na strofy. Składa się z czternastu wersów. Pojawiają się w nim rymy parzyste (aabb).
Wiersz jest przykładem liryki bezpośredniej, ponieważ podmiot liryczny zdradza swoją obecność za pomocą odpowiednich zaimków i czasowników w pierwszej osobie liczby pojedynczej, np.: „moja”, „kocham”. Wypowiada się także w imieniu rodaków: „Ty się przeglądasz Ojczyzno moja, Krwią użyźniona, we łzach skąpana, Tak dla nas droga i tak kochana!”.
W utworze zastosowano kilka środków stylistycznych, między innymi epitety, np.: „duszą niewinną”, metafory, np.: „Krwią użyźniona, we łzach skąpana”, anafora : „kocham” i powtórzenie „której”. W ostatnim wersie zauważymy także wykrzyknienie. Zawsze kiedy w wierszu pojawia się słowo „Ojczyzna”, jest ono napisane z wielkiej litery, co podkreśla jak wielkim szacunkiem podmiot liryczny darzy swój kraj.
Ziemia rodzinna – interpretacja wiersza
Miłość do ojczyzny
Wiersz jest wyrazem ogromnej miłości do ojczyzny podmiotu lirycznego. Jest w niej wręcz zakochany, podziwia jej naturę – potężne rzeki, ruczaje, góry, lasy, łąki i urodzajne pola. To wszystko nazywa świętą ziemią rodzinną. Jest dla niego święta, stawia ją na piedestale, bo to na niej się wychował, to plony z polskich pół go wykarmiły. Tu jak wspomina stała jego kołyska.
Osoba mówiąca jest świadoma mrocznej przeszłości narodu. Polacy musieli ginąć i walczyć o tę ziemię. Przelewali krew i tracili wszystko co mają – byli patriotami, bohaterami. Podmiot liryczny jest z tego faktu dumny, ojczyzna jest dla niego czymś wyjątkowym. Łzy i krew patriotów wsiąkła w te pola i łąki. Wspomina, że dla Polaków ich rodzinna ziemia jest droga i kochana, a więc traktują ją wręcz jak matkę, którą chcą chronić i podziwiać.
Osoba mówiąca wspomina, że kocha Polskę nie tylko sercem ale też duszą, co może świadczyć o tym, że chce być jej wiernym nawet po śmierci. Ciało człowieka zamienia się w proch ale dusza pozostaje wieczna, a dusza podmiotu lirycznego jest połączona z ojczyzną.
Neoromantyzm w utworze
Władysław Bełza był poetą neoromantycznym, co można zauważyć również w wierszu „Ziemia rodzinna”. Charakterystyczne dla tej właśnie epoki było umiłowanie wolności, ojczyzny, czerpanie z folkloru i swoich korzeni.