Cezary Baryka i Zenon Ziembiewicz – charakterystyka porównawcza

Autor: Marta Grandke

„Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego oraz „Granicę” Zofii Nałkowskiej dzieli niemal dziesięć lat, jednak w kreacji głównych bohaterów tych utworów znaleźć można pewne podobieństwa. W „Przedwiośniu” opisane zostały losy Cezarego Baryki, pochodzącego z dobrej rodziny, którego życie zmieniła rewolucja i odzyskanie przez Polskę niepodległości. Z kolei Zenon Ziembiewicz z „Granicy” to bohater zaczynający od bycia studentem, który ostatecznie został prezydentem miasta. 

Cezary Baryka to młody chłopak, którego światopogląd dopiero kształtuje się. Początkowo bohater naiwnie wierzy w komunistyczne ideały, jednak rewolucja w Baku i śmierć rodziców sprawiają, że zaczyna on do nich podchodzić bardziej krytycznie. Część z tych założeń zostanie z nim jednak już na zawsze, Cezary dopiero szuka swojej drogi, ulega wpływom poznanych w różnych okolicznościach ludzi. Polityka jest dla niego istotna, wierzy bowiem, że dzięki niej można naprawić i rozwiązać problemy gnębiące społeczeństwo, zwłaszcza klasę robotniczą. Nie wie on, jaka jest jego tożsamość narodowa, jego rodzice byli bowiem Polakami, on sam zaś większość życia spędził w Rosji. Cezary w związku z tym szuka swojej drogi, by na końcu powieści stać się człowiekiem aktywnym, utwierdzonym w swoich przekonaniach. Cechą wyróżniającą Cezarego jest przede wszystkim młodość, a co za tym idzie także naiwność, niedojrzałość, ale także ciągły rozwój.

Zenon Ziembiewicz jest starszy od Baryki. Czytelnik poznaje go jako studenta, który z czasem rozwija swoją karierę polityczną, aż zostaje prezydentem miasta. Ziembiewicza z Baryką łączy lekki stosunek do kontaktów z kobietam. Obaj rozkochali w sobie swoje towarzyski i obaj ponieśli za to swego rodzaju karę. Ziembiewicz szczycił się swoim szlacheckim pochodzeniem, mimo iż jego rodzina utraciła majątek, wstydził się także swoich bliskich, którzy w jego oczach byli niewystarczająco dobrzy. Zenon ogromną wagę przykładał więc do swojego wizerunku. Nie potrafił brać odpowiedzialności za swoje czyny – gdy jego kochanka, Justyna, zaszła w ciążę, kazał jej zrobić aborcję i ją opuścił. W przeciwieństwie do Cezarego Zenon jednak nie dojrzewa, przez co ostatecznie ponosi porażkę w życiu osobistym i zawodowym.

Barykę i Ziembiewicza łączy wiele cech, wypływających z ich doświadczenia i młodości. Jednak Cezary stopniowo dorastał i zmieniał się, Zenon z kolei pielęgnował swoje wady, które pozwoliły mu zrobić szybką, ale krótką karierę polityczną.

Dodaj komentarz