„Lilla Weneda” to romantyczny dramat Juliusza Słowackiego, który opisuje stworzone przez niego baśniowe pradzieje Polski. Ich częścią miała być walka mitycznego ludu Wenedów z Lechitami. „Lilla Weneda” to dzieło łączące w sobie wiele wątków i motywów literackich, które autor chętnie rozwijał i rozbudowywał.
Motyw przepowiedni
Motywem, który tak naprawdę definiuje losy większości postaci, jest przepowiednia. Wygłoszona zostaje ona przez siostrę Lilii Wenedy, czyli Rozę. Roza ogłasza bowiem, że jej ród czeka upadek, a ona sama zaś ma zostać jego ostatnią żyjącą członkinią. Z jej łona ma się po roku narodzić mściciel rodu Wenedów. Roza robi wszystko, by doprowadzić do wypełnienia swojej wróżby i faktycznie udaje jej się to osiągnąć. Motyw fatum pokazuje, że los może być z góry przesądzony i żadne działania nie są w stanie doprowadzić do tego, by go odmienić i przed nim uciec.
Motyw walki
Słowacki zobrazował także motyw walki, którą toczą ze sobą dwa rody, Wenedów i Lechitów. Sama walka jednak nie jest uczciwa, ponieważ z wyniku przepowiedni i fatum przegrywają Wenedowie – naród silniejszy i sprytniejszy. Bohaterowie walczą także z okrutnym przeznaczeniem, z którym nie mają szans.
Motyw władzy
Istotny jest także motyw władzy. Słowacki porównuje ze sobą dwóch królów, Derwida i Lecha. Każdy z nich na swój sposób stara się podejmować decyzje słuszne i korzystne dla swojego ludu. Słowacki pokazuje, że władza to odpowiedzialność za poddanych i ich losy, które są ważniejsze od prywatnych interesów.
