Wesele jako dramat o Polsce i Polakach

Autor: Marta Grandke

„Wesele” to najbardziej znane dzieło Stanisława Wyspiańskiego oraz najbardziej rozpoznawalny utwór epoki Młodej Polski. Jest to dramat wielowątkowy, opisujący historię opartą o prawdziwe wydarzenia, jakimi były zaślubiny i wesele Lucjana Rydla i Jadwigi Mikołajczykówny. O „Weselu” mówi się też jednak jako o dziele, które opisuje Polskę i Polaków. Wyspiański poruszył bowiem wiele kwestii związanych ze swoją ojczyzną oraz z tożsamością narodową społeczeństwa, w jakim żył.

„Wesele” Stanisława Wyspiańskiego przede wszystkim opowiada o Polsce i Polakach ze względu na postaci, jakie zostały przez autora opisane. Zebrani na weselu goście stanowią skondensowany obraz całego społeczeństwa i obecnych w nim napięć i konfliktów. Wyspiański przedstawił dwie duże grupy społeczne, jakimi była inteligencja oraz chłopstwo. Konflikty pojawiające się między weselnymi gośćmi są zobrazowaniem tych, jakie toczyły całe społeczeństwo polskie. Swoją genezę miały one w tym, jak szlachta przez wiele wieków wykorzystywała polskie chłopstwo i jak okrutnie je traktowała. W opowieści Wyspiańskiego przywołana zostaje też rabacja galicyjska, czyli okrutna odpowiedź chłopstwa na takie traktowanie. 

W dziele przybliżona zostaje także historia Polski oraz jej tradycje i obyczajowość. Wyspiański poświęca wiele miejsca przywołaniu tych obyczajów, ukazując także to, w jaki sposób różniły się one pomiędzy chłopstwem a inteligencją. Jest to wierne zobrazowanie tego, jak zachowywali się ludzie w czasach współczesnych autorowi i swoisty zapis, dzięki któremu można odtworzyć niektóre zwyczaje i historie. 

Wyspiański w swoim dramacie wykreował także postaci oparte na znanych z historii nazwiskach. W „Weselu” pojawia się więc Stańczyk, Zawisza Czarny, Jakub Szela czy Ksawery Franciszek Branicki. W ten sposób Wyspiański przywołuje dawne losy swojej ojczyzny i sprawia, że zachowanie współczesnych mu bohaterów staje się bardziej zrozumiałe.

W swoim utworze Wyspiański porusza też kwestie związane z odzyskaniem przez Polskę niepodległości oraz z wybuchem powstania zbrojnego, w którym inteligencja i chłopstwo mieliby złączyć siły. Stara się także zrozumieć, dlaczego się to nie udaje i skąd wzięło się otępienie i bezradność, w którym trwa całe społeczeństwo. Jak widać, Wyspiański porusza więc wiele zagadnień związanych z Polską i Polakami i stara się je opisać. Jego dramat opowiada więc o jego narodzie i ojczyźnie, która od lat jest zniewolona.

Dodaj komentarz