Dlaczego Wesele można uznać za dramat narodowy?

Autor: Marta Grandke

Najbardziej znanym dziełem Stanisława Wyspiańskiego jest dramat „Wesele”, który zainspirowany był prawdziwymi wydarzeniami – ślubem artysty, Lucjana Rydla z chłopką, Jadwigą Mikołajczykówną. Jednak oprócz tego zagadnienia, Wyspiański poruszył także liczne wątki związane z ojczyzną, jej wolnością, z powstaniem narodowym oraz tożsamością społeczeństwa. Starał się on zdiagnozować i opisać problemy, z jakimi zmagał się zniewolony naród. W związku z tym można stwierdzić, że „Wesele” Wyspiańskiego jest dramatem narodowym.

Przede wszystkim autor stara się zobrazować to, jak wyglądało w jego czasach polskie społeczeństwo i jakie napięcia w nim występowały. Opierało się to głównie na konflikcie między szlachtą a chłopstwem, który miał swój fundament w wielu latach wyzysku, jakiego szlachta dopuszczała się wobec chłopów. Nawet w trakcie opisywanego wesela, na którym poeta żenił się z chłopką, wiele osób z inteligencji uznawało tę grupę społeczną za coś gorszego.

Inną kwestią, która sprawia, że dramat Wyspiańskiego można uznać za narodowy, jest podnoszenie tematu niepodległości Polski, która w tamtych czasach znajdowała się wciąż pod zaborami. Wyspiański widział, że społeczeństwo porzuciło już marzenia o odzyskaniu wolności i nie kierowało swoich wysiłków w stronę prób odzyskania jej. Autor wielokrotnie wspominał o konieczności zorganizowania powstania narodowego, jednak doskonale zdawał sobie sprawę z trudności, jakie byłyby obecne przy jego organizacji. Nie wiadomo było bowiem, kto i jak miałby nim przewodzić i kiedy miałoby się ono rozpocząć.

Wyspiański, tworząc swoją sztukę, sięgał też po elementy znane z polskiej historii. Dotyczyło to zwłaszcza płaszczyzny realistycznej. Wesele nawiedzają bowiem widma takich postaci jak Stańczyk, Zawisza Czarny, Ksawery Franciszek Branicki czy Jakub Szela. W ten sposób Wyspiański przypominał dawną historię Polski i ożywiał jej ducha, podtrzymując w bohaterach dramatu ich narodową tożsamość.

Sam autor podjął się także diagnozy tego, co trapiło polskie społeczeństwo i co sprawiało, że wciąż tkwiło ono w niewoli. Pochylał się nad sprawą Polski, która w widoczny sposób była dla niego ważna. Wątki patriotyczne są tak samo ważne w „Weselu”, jak kwestie społeczne, które stanowiły przecież główną oś historii. Wyspiański sprawił więc, że każdy z wątków oraz każda z postaci ostatecznie stała się się zaangażowana w niepewne losy kraju, którego wciąż nie było na mapach Europy.

Dodaj komentarz