Twórcy od zawsze dostrzegali wady, jakie miało otaczające ich społeczeństwo i chętnie im je wypominali w swoich utworach. Dzięki temu ludzie mogli zobaczyć, jak prezentują się w oczach innych i dostrzec w sobie te cechy, które nie były do końca pożądane. Tak też narodziła się satyra, czyli gatunek literacki, który ośmiesza pewne zjawiska, piętnuje je publicznie, a wszystko to robi poprzez ich komiczne wyolbrzymienie. Satyrą posługiwał się między innymi Ignacy Krasicki w swoich utworach, takich jak na przykład „Świat zepsuty”, „Żona modna” czy „Pijaństwo”. Jej cechy można jednak też znaleźć w późniejszych dziełach, takich jak na przykład „Tango” Sławomira Mrożka.
„Świat zepsuty” to jedna z najbardziej znanych satyr autorstwa Ignacego Krasickiego, w której punktuje on obraz otaczającego go świata. Widzi przywary społeczeństwa, które w jego przekonaniu nie doprowadzą narodu do niczego dobrego. Biskup ubrał to w formę monologu, w którym wygłasza wszystkie swoje spostrzeżenia. W ten sposób zaczął obnażać otaczające go bezprawie oraz zepsucie moralne, sam zaś tekst stał się czymś w rodzaju utworu programowego. Poeta wypomina ludziom, że żyją występnie, szalejąc, rozwodząc się, okradając ojczyznę i kłamiąc, podczas gdy jemu nie wolno na to wszystko narzekać.
Krasicki także definiuje rolę satyry i to, w jaki sposób ma ona obnażać niewygodną prawdę na temat danej społeczności czy narodu. Był on bowiem szczerze oburzony i rozczarowany tym, jaki kierunek obrali sobie jego rodacy, prowadząc w ten sposób ojczyznę do upadku. Poeta wyraża także swoją tęsknotę za dawnymi czasami i wartościami, które stały się niepopularne. Użycie satyry i sprawienie, że przedstawione problemy są ukazane w sposób komiczny, łagodzi nieco przekaz i sprawia, że potencjalnemu odbiorcy, który często może się w tej satyrze przeglądać, łatwiej jest przełknąć gorzki komentarz i dopuścić do siebie myśl, że być może faktycznie coś trzeba poprawić.
„Żona modna” to kolejna satyra pióra biskupa Krasickiego. W dziele tym mężczyzna świeżo po ślubie dyskutuje na temat nowego życia ze swoim kompanem. Mąż ten zaczyna opowiadać o wszystkich wadach, jakie ma jego żona, która żyje zgodnie z najnowszą modą. Pochodzi ona z miasta i jest pod wpływem tamtejszych zwyczajów, podczas gdy jej mąż prowadzi zupełnie inny tryb życia. Dzielące je różnice dostrzegł jeszcze przed ślubem, jednak miał ważny powód, by kontynuować zaloty, a były nimi graniczne wioski. Chęć wzbogacenia się sprawiła, że bohater utknął w małżeństwie z kobietą, która do niego nie pasuje.
W ten sposób Krasicki wyśmiewa takie małżeństwa i podejście do życia. Mężczyzna sam już doszedł do wniosku, że popełnił błąd, licząc jedynie na wzbogacenie się i na materialne korzyści. Odbiorcy satyry, dzięki lekturze dzieła, mogą uniknąć jego pomyłki i wyciągnąć wnioski z jego działań. Sam zaś poeta sugeruje swoim czytelnikom kierować się nie tylko zyskami, ale też i innymi względami przy podejmowaniu różnych decyzji, ich skutki bowiem mogą okazać się z czasem zaskakujące.
„Pijaństwo” to następny utwór, w którym Krasicki w krzywym zwierciadle ukazuje i komentuje przywary społeczeństwa. Przyjął on formę dialogu między dwoma znajomymi. Jeden z nich narzeka drugiemu na to, że źle się czuje z powodu spożywania alkoholu. Zaczynają zatem dyskutować na temat jego szkodliwości. Opowieść jednego ze znajomych sugeruje, że w każdej sytuacji znajdzie on powód do picia alkoholu i nie powstrzymuje go nawet złe samopoczucie. Krasicki dostrzega i punktuje ironię oraz głupotę tej sytuacji, zwracając też uwagę na społeczny problem pijaństwa.
„Tango” Mrożka można uznać za współczesne spojrzenie na satyrę. Mrożek w groteskowy sposób przedstawia bowiem nowoczesne społeczeństwo, które w jego przekonaniu odeszło od dawnych wartości i zastąpiło je absolutną wolnością. Pisarz dostrzega wady takiego rozwiązania i punktuje je w sposób komiczny, jednak za groteskowymi scenami kryją się bardzo ponure wnioski. Wolność absolutna w ujęciu Mrożka staje się szkodliwa i przyczynia się do upadku społeczeństwa, a zwłaszcza elit.