Jedną z najbardziej znanych tragedii, jakie pozostawił po sobie Sofokles, jest „Antygona”. Dzieło to opowiada o dalszych, tragicznych losach rodu Labdakidów, prześladowanego przez fatum. Główną i tytułową bohaterką jest właśnie Antygona – córka Edypa, siostra Ismeny, Polinika i Eteoklesa, narzeczona Hajmona i nieszczęśliwa kobieta, którą życie nieustannie wystawiało na próby.
Charakterystyka Antygony
Sofokles opisywał Antygonę jako dziewczynę wyjątkowo piękną, młodą i inteligentną. Te zalety stoją w kontraście z nieszczęściami, z jakimi Antygona mierzy się nieustannie. Ma to miejsce, ponieważ jest córką Edypa i jego własnej matki, Jokasty i pochodzi z przeklętego rodu Labdakidów. Antygona traci z tego powodu rodziców oraz dwóch braci, którzy zginęli w trakcie walki o tron po ojcu, który odszedł, gdy dowiedział się, że przez jego winy cierpią mieszkańcy Teb.
Antygona była postacią wrażliwą, pełną ideałów i wierzącą w swoje przekonania do tego stopnia, że ostatecznie oddała za nie życie. Chciała postępować zgodnie z wolą bogów i ich prawem i pochować zmarłego Polinika. Jednak byłoby to sprzeczne z zakazem nowego króla Teb, czyli Kreona. Antygona była tak odważna, że nie posłuchała zasad władcy i tym samym skazała się na surowy wyrok. By go uniknąć, wolała odejść na własnych warunkach i popełniła samobójstwo. W ten sposób do samego końca nie ulegała innym i była panią własnego losu i pozostała niezależna. Ismena, siostra Antygony, była jej przeciwieństwem i bała się sprzeciwić Kreonowi, za co odważna Antygona, stojąca w obronie pamięci brata, odrzuciła ją i nie chciała być jej równa.
Antygona definiowana jest głównie ze względu na swój bunt. Przeciwstawiała się temu, co uznawała za niesłuszne, nawet jeśli sprowadzało to na nią zagrożenie. Antygona miała silny kręgosłup moralny i kierowała się kodeksem etycznym zgodnym z nakazami wyznawanej przez nią religii. Prawa boskie stały dla niej nad prawami ludzkimi i właśnie dlatego złamała zakaz Kreona i pochowała Polinika. Bardziej dbała o nieśmiertelne dusze niż o własne życie i chciała, by jej brat zaznał spokoju w zaświatach. Bunt Antygony pokazywał jej silną naturę oraz idealizm, jakim kierowała się w życiu. Nie odpuszczała w żadnej sytuacji i do końca pozostała wierna własnym przekonaniom. Nie czuła się winna z powodu buntu wobec Kreona, wiedziała bowiem, że robi to w imię większych ideałów niż władza i tron na ziemi, jakie zajmował Kreon. Moralność i religia były dla niej najważniejszymi aspektami jej życia.
Bohaterka brała także na siebie odpowiedzialność za swoje czyny. Nie starała się okłamać Kreona czy uniknąć kary, tylko dumnie przyznała się do tego, że pochowała Polinika. Nie miała jednak zamiaru pozwolić mu na torturowanie siebie i wcześniej popełniła samobójstwo. Antygona odważnie i bez wahania przyjęła na siebie konsekwencje swoich decyzji, jednak zdecydowała się odejść na własnych warunkach i w ten sposób oszczędzić sobie cierpienia. Kobieta nie wahała się także przed skrytykowaniem króla Teb i wytknięciem mu wszystkich jego wad. W ten sposób odsłoniła słabość jego władzy, której inni nie dostrzegali lub nie chcieli widzieć. Antygona zawsze opisywana jest jako postać, szlachetna i dobra. Wzbudzała w innych pozytywne odczucia. Jej ukochany, Hajmon, kochał ją tak bardzo, że po jej śmierci wolał także odebrać sobie życie, niż dalej istnieć bez Antygony. Dziewczyna kierowała się w życiu także miłością – kochała brata i dlatego zatroszczyła się o jego ciało, nie mogła bowiem znieść myśli, że zostanie ono zbezczeszczone. Jej intencje były więc zawsze szlachetne.
Antygona była więc postacią na wskroś dobrą, pozostającą wierną swoim ideałom i prawom boskim, nawet jeśli miało to sprowadzić na nią śmierć. Była także wytrwała i buntownicza i nie dawała się odwieść od powziętej raz decyzji. Do samego końca pozostawała odważna i niezależna, a jej odejście odbiło się na wszystkich jej bliskich. Antygona jest przykładem bohaterki czystej i moralnie dobrej, która skazana była jednak na okrutny los ze względu na prześladujące jej ród bezwzględne fatum.