Jedną z najbardziej znanych powieści fantastycznych na świecie wciąż pozostaje „Hobbit, czyli tam i z powrotem” autorstwa J. R. R. Tolkiena. Opowiada ona o podróży hobbita i grupy krasnoludów do Samotnej Góry, gdzie na stosie złota spoczywał okrutny smok Smaug, który niegdyś przepędził stąd mieszkające w górze krasnoludy. W dziele pojawia się bardzo wiele ciekawych motywów literackich.
Motyw wędrówki
Jednym z najważniejszych motywów powieści jest ten związany z wędrówką bohaterów. Rozpoczyna się ona w Shire, w domu Bilba Bagginsa, po czym bohaterowie docierają do Samotnej Góry. Stamtąd Bilbo wraz z Gandalfem ponownie wracają do Shire. Wędrówka ta ma na celu pokonanie smoka Smauga i odzyskanie skarbów Samotnej Góry, a co za tym idzie także dziedzictwa Thorina Dębowej Tarczy. Podróż ta pokazuje czytelnikowi różne miejsca w Śródziemiu, takie jak Mroczna Puszcza, Rivendell czy Góry Mgliste i ukazuje też, jak zawiązują się więzi pomiędzy postaciami, które razem muszą stawić czoła wielu niebezpieczeństwom.
Motyw przemiany głównego bohatera
Bardzo ważny jest także motyw przemiany wewnętrznej głównego bohatera, czyli Bilba Bagginsa. Początkowo jest on bardzo spokojnym bohaterem i żyje jak typowy hobbit w Shire, lubi swój dom i jedzenie. Jednak wyprawa ta wydobywa na wierzch wcześniej zupełnie nieznane cechy Bilba, takie jak chęć przeżycia przygody oraz niespodziewaną odwagę, jaką okazuje on w chwili zagrożenia. Bilbo niespodziewanie doskonale odnajduje się w roli włamywacza i dzielnie stawia czoła zagrożeniom, o istnieniu których wcześniej nie miał nawet pojęcia. Bilbo, który wraca do Shire spod Samotnej Góry, jest już zupełnie innym hobbitem.
Motyw jedynego pierścienia
W powieści „Hobbit, czyli tam i z powrotem” po raz pierwszy pojawia się motyw jedynego pierścienia, który szczególną rolę odegrał w trylogii pod tytułem „Władca pierścieni”. Bilbo znajduje pierścień w jaskini w Górach Mglistych, gdzie uciekał przed goblinami. Należał on wcześniej do Golluma, który bardzo źle znosi utratę swojego jedynego skarbu. Dzięki pierścieniowi Bilbo może znikać, dzięki czemu rozwiązuje kilka razy bardzo trudne i niebezpieczne sytuacje.
Motyw władzy
W powieści pojawia się motyw władzy, której pożąda wiele osób. Tolkien prezentuje wielu różnych władców i odmienne podejście do sprawowania tej władzy. Przykładem jest między innymi Elrond, mądry król elfów, który dba o swoich poddanych. Thorin uczy się, jak zarządzać swoją drużyną krasnoludów, ale nie jest urodzonym władcą. Władzę otrzymuje niespodziewanie Bard, który zabija Smauga i nagle zostaje okrzyknięty królem miasta Dal, którym kiedyś rządzili jego przodkowie. Natomiast przeciwieństwem dobrego przywódcy jest władca Miasta na Jeziorze – chciwy i samolubny.
Motyw walki dobra ze złem
W powieści Tolkiena pojawia się motyw walki dobra ze złem, realizujący się głównie w Bitwie Pięciu armii. Elfy, krasnoludy i ludzie odpierają tam atak goblinów oraz wilków. Motyw ten obecny jest także w próbach pokonania Smauga.
Motyw przyjaźni
Tolkien kładzie także nacisk na motyw przyjaźni. Zawiązuje się ona przede wszystkim między Bilbem i całą kompanią krasnoludów, zwłaszcza Thorinem. Przyjaźnie te są często wystawione na próbę w czasie całej wyprawy.