Inny świat – problematyka

Autor: Marta Grandke

„Inny świat” to złożona powieść autobiograficzna autorstwa Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. Opowiada ona o dwóch latach, jakie spędził on w sowieckim łagrze, schwytany na próbie przekroczenia granicy radziecko-litewskiej. Autor szczegółowo przedstawił to, jak wyglądało takie miejsce od środka, przywołał także wiele autentycznych historii osadzonych wraz z nim ludzi. W ten sposób zawarł w swoim dziele skomplikowaną problematykę, dotyczącą wielu aspektów ludzkiego życia, mieszających się ze sobą w tym potwornym obozie pełnym śmierci i nędzy.

Przede wszystkim problematyka dzieła dotyczy polityki i sposobu, w jaki była ona prowadzona w Związku Radzieckim. Była to bowiem okrutna dyktatura, system autorytarny, w którym jeden człowiek rządził życiem i śmiercią milionów. Ich odbiciem były właśnie łagry, miejsca przymusowego osadzenia ludzi skazanych i niewygodnych. Zabijano ich tam nędzą i ciężką, przymusową pracą. Łagry były efektem tego, w jaki sposób rządzony był Związek Radziecki za czasów Stalina i do dziś są synonimem śmierci.

Herling-Grudziński w związku z okropnymi warunkami, w jakich przyszło żyć więźniom, porusza problematykę jaką moralność i ludzki upadek. Konieczność codziennej walki o przetrwanie i o zaspokojenie podstawowych potrzeb sprawiała, że ludzie odrzucali wyższe wartości i skupiali się jedynie na próbach przeżycia. Dla jedzenia kradli, donosili, oddawali własne ciała, a nawet zabijali. Autor obserwował tę stopniową i wymuszoną na więźniach degenerację, opatrując je własnymi przemyśleniami o naturze dobra i zła. Mimo tego, co przeżył, pozwalał sobie jednak na odrobinę nadziei.

Bardzo ważnym aspektem problematyki dzieła jest wolność. Niewielu więźniów ją ujrzało. Jeden z nich zmarł na serce w ostatnim dniu swojego wyroku, gdy dowiedział się, że został on przedłużony. Natalia Lwowna próbowała się zabić, by w ten sposób ją odzyskać. Wolność pojmowana więc była na różne sposoby, ale podstawą była ucieczka od łagry, nieważne w jaki sposób, nawet kosztem własnego życia. Była czymś, o czym marzył każdy więzień i w obozie urastała ona do rangi najwyższej wartości.

Problematyka powieści „Inny świat” jest więc złożona i w dużej mierze dotyczy wolności, polityki i ludzkiej moralności. Relacja autora pozwala czytelnikowi dowiedzieć się, jak wyglądały te aspekty życia na terenie łagru, gdzie rzeczywistość ulegała swoistemu wypaczeniu za sprawą okrucieństwa ustroju totalitarnego, który stworzył te obozy.

Dodaj komentarz