Jakie są podobieństwa i różnice między Arturem z Tanga a Konradem z III części Dziadów?

Autor: Marta Grandke

Sławomir Mrożek po raz pierwszy opublikował „Tango” w roku 1964. Dramat ten opowiada o konflikcie międzypokoleniowy, który ma miejsce między synem – Arturem – oraz resztą jego rodziny, na którą składają się rodzice (Stomil i Eleonora) oraz babcia, stryjek oraz ciotka. To właśnie w nich wymierzony jest bezsilny bunt Artura, który pragnie świata poukładanego, pełnego jasnych zasad i wartości, podczas gdy jego rodzina reprezentuje awangardę, daleko posuniętą swobodę oraz chaos. Mimo że „Tango” wydano w wieku XX, to w postaci Artura można znaleźć podobieństwa do znacznie starszego bohatera romantycznego, jakim był Konrad z dramatu „Dziady” autorstwa Adama Mickiewicza. 

Zarówno Artur, jak i Konrad, są uosobienie tak zwanego bohatera romantycznego i odnaleźć w nich można jego modelowe cechy. Obaj są bowiem osamotnieni w swojej walce o zmianę świata, jaki ich otacza i buntują się przeciwko zastanemu porządkowi rzeczywistości. Obaj mają pomysł na to, jak powinien zostać urządzony świat i próbują zaangażować innych ludzi do działań, których celem jest wprowadzenie w życie wymyślonej przez nich idei. Są to jednostki skazane więc na samotną walkę, niezrozumienie oraz takie, które dobrowolnie próbują zająć najwyższe miejsce w hierarchii społecznej i stać się duchowym przewodnikiem innych ludzi. Uznają się także za osoby wyjątkowe, wyróżniające się na tle innych i przeznaczone do rzeczy wyjątkowych.

Artur i Konrad przeżywają także romantyczną, niespełnioną miłość do kobiety. Konrad z tego powodu targa się nawet na swoje życie. Artur z kolei boleśnie przeżywa swoje uczucie do Ali, która nie uczestniczy w jego buncie. Niespełnione uczucie przenosi się w przypadku obydwu bohaterów na inne aspekty ich życia – u Konrada jest to walka o ojczyznę, w przypadku Artura zaś o przywrócenie ładu rzeczywistości. Do Konrada upodabniają Artura także jego pełne emocji monologi. Artur ponosi jednak klęskę jako bohater romantyczny, jego ideały odchodzą wraz z jego śmiercią. Nie przetrwały one w społeczności, w której Artur próbował je zaszczepić.

Artur z „Tanga” Mrożka jest więc uwspółcześnioną wersją bohatera romantycznego, takiego jakim jest Konrad z „Dziadów” Mickiewicza. Jego kreacja zawiera bowiem w sobie najważniejsze cechy takiej postaci: samotność, wyjątkowość, walkę o swoje ideały, próbę zmianę świata i sięgnięcie po duchowe przewodnictwo nad daną grupą społeczną, przez co staje się bohaterem podobnym właśnie do wspomnianego Konrada.

Dodaj komentarz