Miasto od zawsze fascynowało różnego rodzaju artystów. Ich natura, charakter i sposób, w jaki wpływa ono na życie człowieka sprawiało, że traktowano je jak szczególny fenomen, godny opisana. Miasta niejednokrotnie przedstawiano w literaturze jako żywy organizm o podobnych funkcjach. W przeciwieństwie do wsi, która była ukazywana jako miejsce, w którym wciąż żyły tradycyjne wartości, miasto często było synonimem zepsucia i upadku moralności. Szczególnie wiele miejsca miastom poświęcali przedstawiciele realizmu, czyli nurtu, którego zadaniem było jak najwierniejsze opisane przez autora widzianej jego oczami rzeczywistości. Motyw miasta jako metropolii w ujęciu realistów znaleźć można w takich dziełach jak „Lalka” Bolesława Prusa, „Zbrodnia i kara” Fiodora Dostojewskiego czy też w „Przedwiośniu” Stefana Żeromskiego.
W powieści „Lalka” autorstwa Bolesława Prusa znaleźć można przedstawienie aż dwóch wielkich miast tamtych czasów, czyli Warszawy i Paryża. Warszawa była miastem, w którym łączyły się ze sobą i żyły różne narodowości, na przykład mniejszość żydowska czy niemiecka. Opisując to miasto Prus skupia się na kontraście między bogatymi miejscami, takimi jak piękne Łazienki, a dzielnicami, w którym mieszkali nędzarze, czyli Powiśle widziane oczami Wokulskiego. Obraz Warszawy jest symbolem tego, w jakim stanie moralnym znajdowało się społeczeństw i wnioskować z tego można, że autor sugerował upadek społeczności i degenerację masy. Z kolei Paryż w opinii autora niesie ze sobą wiele możliwości dla zamieszkujących go ludzi. Jest symbolem urbanizacji oraz tego, co ludzie są w stanie dokonać wspólnymi siłami. W Paryżu ludzi nie ograniczały sztuczne bariery, tak jak w Warszawie, dlatego też stwarzał on więcej możliwości rozwoju.
Innym miastem jest opisywany przez Dostojewskiego w powieści „Zbrodnia i kara” Petersburg. Miejsce to, widziane oczami Raskolnikowa, jest symbolem upadku i degeneracji moralnej człowieka. Miasto jest zaniedbane, pełne chorób, przestępców oraz nędzarzy. Tak straszne warunki wpływają na samopoczucie wszystkich jego mieszkańców, którym brakuje piękna i poczucia bezpieczeństwa. Bohaterowie opisują to, jakby miasto wręcz żerowało na nich i nie dawało im nic w zamian. Przeważającą część społeczeństwa stanowi margines, ludzie bez perspektyw, chorujący, zaniedbani i niebezpieczni. Mieszkają oni w niewielkich, brudnych i ciemnych pomieszczeniach, bez nadziei na poprawę swojego losu. Dostojewski opisał więc Petersburg w sposób brutalny i wyjątkowo przygnębiający, ukazując go jako chory i niewydolny organizm.
Kolejnym miastem, którego opis znaleźć można w dziele literackim, jakim jest powieść Stefana Żeromskiego, jest Baku, położone na terenie dawnego Imperium Rosyjskiego. Autor przedstawia je jako miejsce tętniące życiem, ośrodek handlu, w którym ludzie mają wiele możliwości rozwoju i bogacenia się. W Baku żyje wiele różnych narodowości, które na co dzień współpracują ze sobą i razem dbają o rozwój miasta, które jest ich domem. Baku jest przed rewolucją dobrym i bezpiecznym miejscem do życia dla wielu osób.
Miasto ma więc wiele różnych oblicz, ale zawsze w jakiś sposób wpływa na życie człowieka. Może być to pozytywne oddziaływanie i możliwość rozwoju, jednak innym razem miasto może zniszczyć człowieka i odebrać mu nadzieję na jakąkolwiek lepszą przyszłość. Przytoczone przykłady z literatury są dowodem na obie te tezy i pokazują miasta w różnych stanach.