Obraz polskiego społeczeństwa w Weselu

Autor: Marta Grandke

Stanisław Wyspiański był twórcą epoki Młodej Polski, a jego najbardziej znanym dziełem jest dramat zatytułowany „Wesele”. Opowiada on właśnie o weselu odbywającym się po zawarciu małżeństwa przez krakowskiego artystę z dziewczyną i chłopskim pochodzeniu. Wesele stało się dla Wyspiańskiego pretekstem do ukazania pełnego przekroju polskiego społeczeństwa pod postacią gości, którzy świętowali wraz z parą młodą w bronowickiej chacie.

W trakcie „Wesela” czytelnik poznaje głównie dwie grupy społeczne – przedstawicieli krakowskiej inteligencji i bohemy artystycznej oraz postaci o chłopskim pochodzeniu. Jest to więc zderzenie dwóch różnych światów. Ponieważ dzieło opiera się na faktycznych wydarzeniach, to związek chłopki i artysty traktowany był przez współczesnych Wyspiańskiemu ludzi jak mezalians. Autor opisał te dwie grupy społeczne szczegółowo i stworzył ich pogłębiony obraz, w którym uwzględnił zarówno ich dobre, jak i słabe strony.

Chłopi w ujęciu Wyspiańskiego są zróżnicowaną grupą, pełną jednak zapału do walki i miłującą swoją ojczyznę. Niektórzy spośród nich, jak na przykład Czepiec, zorientowani są w światowej polityce i są pozbawieni niepewności i kompleksów. Z kolei Pannie Młodej brakuje obycia i wykształcenia, przez co zdarza jej się popełniać nietakty towarzyskie. Na weselu pojawia się także córka żydowskiego karczmarza, Rachela, która jest kobietą wyzwoloną i oczekuje od życia czegoś więcej niż tylko rodzinnego życia. Chłopi są jednak też grupą skłonną do pijaństwa i awantur. Potrzebowali dowódcy, który wskazałby im drogę do walki.

Z kolei inteligencja ukazana jest jako grupa, w której wciąż wiele osób uznaje chłopów za kogoś gorszego od siebie. Artyści, dziennikarze czy pisarze – wszyscy oni mają narzędzia, dzięki którym mogliby walczyć o wolność ojczyzny, trwają jednak w stanie oszołomienia i marazmu, nie potrafiąc się zdobyć do działania. Są wśród nich ludzie zdolni do przewodzenia powstaniem, jak Gospodarz, jednak nawet on nie jest w stanie się zmobilizować do poprowadzenia narodu. Spora część inteligencji uległa także popularnej w tamtych czasach ludomanii, jak na przykład Pan Młody, była to jednak powierzchowna fascynacja, która nie łączyła się z prawdziwym zrozumieniem chłopów i ich obyczajowości.

Wyspiański szeroko opisał więc polskie społeczeństwo. Wskazał trapiące je problemy i próbował zrozumieć, czemu trwa ono w bezczynności, zamiast działać. Zdawał sobie także sprawę z różnic oraz napięć klasowych, jakie w tamtych czasach wciąż miały miejsce.

Dodaj komentarz