Odprawa posłów greckich jako dramat moralno-polityczny

Autor: Marta Grandke

„Odprawa posłów greckich” autorstwa Jana Kochanowskiego to pierwszy polski dramat renesansowy. Tworząc go, poeta opierał się o historię wojny trojańskiej, znaną między innymi z „Iliady” Homera. Kochanowski przedstawił w dziele chwile tuż przed wybuchem konfliktu, gdy do Troi przybyło greckie poselstwo, próbując porozumieć się z królem Priamem drogą dyplomacji. Niestety fatalne rządy Troi sprawiły, że do porozumienia ostatecznie nie doszło, a wojna spowodowała upadek miasta. Można powiedzieć, że Kochanowski stworzył dramat moralno-polityczny poprzez opisanie wyjątkowego momentu, jakim były chwile tuż przed wojną.

Dzieło Kochanowskiego można określić jako polityczne, ponieważ odnosi się ono do zagadnień powiązanych z władzą, z jej rolą i obowiązkami oraz z polityką prowadzoną przez dwie strony konfliktu. W tekście przedstawiony jest konflikt faktycznej władzy, uosabianej przez króla Priama i faktycznych starań na rzecz dobra społeczeństwa, czego przykładem jest Antenor, zwracający królowi uwagę na to, w poważnego konfliktu obliczu stanęła Troja. Opowieść o rządach tego miasta jest także krytyką słabej władzy i komentarzem do współczesnej Kochanowskiemu sytuacji politycznej w Polsce. Poeta krytykował rządzących skupionych na załatwianiu prywatnych interesów, traktujących swoją pozycję jak źródło zarobku i zapominających o tym, że ich zadaniem jest ochrona całego narodu. W tragedii król Priam oddalał od siebie odpowiedzialność za poddanych i pozwalał synowi na nieodpowiedzialne i egoistyczne zachowanie, narażające wszystkich na wojnę i śmierć.

Kochanowski odwołuje się tu także do moralności egoistycznych, zapatrzonych w siebie i skupionych na bogaceniu się władców. Pokazuje, że zachowanie Aleksandra, syna Priama, było nieetyczne, ponieważ doprowadziło do zagłady całego społeczeństwa w imię romansu. Podobnie źle zachował się król, nie biorąc na siebie odpowiedzialności za czyny syna i który zaniedbał przygotowania Troi do nadchodzącego konfliktu. Poeta wskazywał więc, że polityka jest nieodłącznie powiązana z moralnością, a politycy powinni kierować się w swoim działaniu wyższymi wartościami niż egoistyczna chęć wzbogacenia się.

Patrząc na przytoczone argumenty, można z pewnością stwierdzić, że Kochanowski stworzył dramat moralno-polityczny, stanowiący wyraźny i krytyczny komentarz słabej władzy, jaką obserwował też w Polsce. Była to także dobra rada dla rządzących, by zmienili oni swoje podejście do pełnionej roli.

Dodaj komentarz