Istnieją różne definicje przyjaźni, które zmieniają się w zależności od tego, w jakich czasach one powstawały i w jakiej kulturze. Przyjaźń ma więc wiele twarzy, a dla każdego człowieka może ona oznaczać coś innego. Najczęściej mówi się o niej jako o głębokiej relacji z drugą osobą, ale pozbawioną romantycznego kontekstu. Przyjaźń potrafi ze sobą łączyć najbardziej niespodziewanych ludzi. Stała się też częstym motywem wielu dzieł literackich. Pojawia się ona w tekstach już w czasach starożytnych, dzięki czemu można obserwować, jak zmieniały się formy przyjaźni na przestrzeni wieków. Motyw przyjaźni i jej zaskakujących manifestacji można znaleźć w takich dziełach literackich jak „Lalka” Bolesława Prusa, „Kamienie na szaniec” Aleksandra Kamińskiego czy nawet antyczna „Iliada” Homera.
W pozytywistycznej powieści „Lalka” ukazano przyjaźń Stanisława Wokulskiego z Ignacym Rzeckim. Obu bohaterów dzieliła różnica wieków, cechowali się oni także odmiennym spojrzeniem na życie. Rzecki był starym romantykiem, Wokulski był człowiekiem epoki przejściowej. Mimo to ich przyjaźń trwała przez wiele lat i panowie zawsze pomagali sobie nawzajem w trudnych sytuacjach, nawet jeśli nie rozumieli swoich motywacji. Troszczą się o siebie nawzajem i nie odwracają się od siebie w potrzebie. Przykładowo Rzecki dostrzega, że uczucie do Izabeli Łęckiej niszczy Wokulskiego i ze wszystkich sił próbuje go uratować z tej sytuacji. Z kolei Wokulski wie o miłości Rzeckiego do pracy i pozwala mu ją swobodnie realizować w swoim sklepie. Przepisuje mu też część swojego majątku, dbając o to, by po jego odejściu Rzecki był bezpieczny.
„Kamienie na szaniec” to powieść, która ukazuje przyjaźń na tle bardzo trudnych czasów, jakimi była II wojna światowa. Bohaterowie, czyli Rudy, Alek i Zośka, z dnia na dzień zostali postawieni przed koniecznością walki o swoją ojczyznę. Ich przyjaźń w związku z tym została też wystawiona na próbę, ale przetrwała ją. Bohaterowie razem działali na rzecz uwolnienia kraju spod okupacji i nieustannie troszczyli się o siebie, takie akcje mogły grozić więzieniem lub nawet śmiercią.
Okazało się, że Rudy, Alek i Zośka byli w stanie poświęcić dla siebie wszystko. Rudy został bowiem schwytany, uwięziony i torturowany przez gestapo. Jego przyjaciele postanowili go uwolnić za wszelką cenę, ryzykując przy tym życiem. Mimo wielu przeszkód odbili Rudego z rąk wroga. Dzięki temu nie zmarł on w katowni, tylko otoczony bliskimi osobami. W tej akcji swoje życie dla przyjaciela poświęcił też Alek. Historia ta jest przykładem, że dla przyjaźni nie ma rzeczy niemożliwych.
Przykładem antycznej przyjaźni jest „Iliada” Homera i opisana w niej relacja Achillesa i Patroklosa. Bohaterów łączyła bardzo głęboka więź. Razem brali udział w wojnie trojańskiej. Patroklos zginął w jej trakcie, zabity przez Hektora. Wieść o jego śmierci pogrążyła Achillesa w głębokiej żałobie. Postanowił pomścić swojego przyjaciela. Wrócił więc na pole bitwy i wyzwał na pojedynek zabójcę Patroklosa, czyli Hektora. Pokonał go, a po śmierci przeciwnika wciąż się mścił, na przykład ciągnąc jego zwłoki za swoim rydwanem. Działania Achillesa były wyrazem jego głębokiego cierpienia po stracie najbliższego przyjaciela. By uczcić jego pamięć, był gotów na naprawdę okrutne czyny wobec wrogów.
Przyjaźń naprawdę ma różne oblicza, co widać w przytoczonych przykładach z literatury. Ciężko ująć ją w jedną definicję, jednak widoczne jest, że wymaga ona głębokiego zaangażowania ze strony ludzi.