Różne postawy ludzi wobec własnych błędów. W pracy odwołaj się do wybranej lektury obowiązkowej, innego utworu literackiego i wybranych kontekstów. Matura próbna 2023

Autor: Marta Grandke

W naturę ludzi wpisane jest popełnianie przez nich błędów i uczenie się na nich. Nie ma na świecie osoby, której nie zdarzyłaby się poważna lub mniej istotna pomyłka. Jednak wiele takich niewłaściwych decyzji potrafi wpłynąć na losy danego człowieka i całkowicie je odmienić. Motyw błędów popełnianych przez człowieka często pojawia się w wielu dziełach literackich. Autorzy ukazują je oraz przedstawiają, w jaki sposób reaguje na nie bohater literacki. Różne postawy ludzi wobec ich własnych błędów są dla wielu twórców podstawą do snucia refleksji na temat ludzkiej natury. Przykładami dzieł, w których ukazano zachowania bohaterów wobec ich własnych błędów są takie utwory jak „Makbet” Williama Szekspira, „Zbrodnia i kara” Fiodora Dostojewskiego oraz „Potop” Henryka Sienkiewicza.

W dramacie „Makbet” główny i tytułowy bohater otrzymuje od trzech wiedźm przepowiednię, że stanie się królem, jednak nic nie wskazuje na to, by wróżba ta miała się sprawdzić w najbliższym czasie. Makbet, zachęcony przez swoją żonę, bierze sprawy we własne ręce i ostatecznie zabija króla Szkocji, zwabiając go wcześniej w pułapkę. W wyniku tej zbrodni przepowiednia wiedźm spełnia się. Szybko jednak okazuje się, że to działanie było błędem i Makbetem targają wyrzuty sumienia, powoli ogarnia go też paranoja. Makbet nie rewiduje jednak swojej postawy, mimo iż wyraźnie popełnił błąd i sięgnął po pozycję, która nie była mu przeznaczona. Wciąż jednak na niej trwa, paranoicznie poszukując kolejnych wrogów, którzy mogliby mu zagrozić. Makbet do końca życia trwa przy swojej pomyłce, nie rewiduje też swojej postawy, mimo iż wszystko wskazuje na to, że bardzo się mylił w ocenie sytuacji i dopuścił się niewybaczalnych czynów.

Innym bohaterem, którego postawę wobec własnych błędów można obserwować, jest Rodion Raskolnikow z powieści „Zbrodnia i kara”. Rodion uważa, że jest jednostką lepszą od innych, która ma moralne przyzwolenie na ulepszania świata, na przykład poprzez zabijanie osób w jakiś sposób uznanych za niego za nieprzydatne czy szkodliwe. Taką jednostką była w przekonaniu Raskolnikowa stara lichwiarka, którą zamordował in siekierą. Sądził, że morderstwo nie poruszy go, jednak bardzo szybko zorientował się, że było ono błędem, a on sam był zwyczajnym, przerażonym człowiekiem. Początkowo Raskolnikow trwał jednak przy swoich przekonaniach, aż do momentu, w którym nie spotkał swojej ukochanej Soni. Była ona bardzo religijna i jej postawa stopniowo wpływała na Rodiona. Ostatecznie zrozumiał on, że morderstwo było błędem, przyznał się do popełnionej zbrodni i przyjął na siebie karę za nią. Raskolnikow jest przykładem bohatera, który zmienił swoją postawę w stosunku do błędu, który popełnił. 

Dodaj komentarz